سه شنبه دوازدهم ژوئن، ژرار کُلمبه، وزیر کشور فرانسه، با شرکت در مراسم افطار «شورای مسلمانان" این کشور که در پاریس برگزار شد بار دیگر بر ضرورت "ساماندهی اسلام فرانسه" تاکید کرد. او خواستار برگزاری نوعی همه‌پرسی میان مسلمانان فرانسه برای آشنایی با دیدگاه ها و پیشنهادات آنان شد و از "شورای مسلمانان فرانسه" نیز خواست که در این اقدام فعالانه شرکت کند.
به گفتۀ ناظران، مشکل این است که هم نفوذ "شورای مسلمانان فرانسه" در بین جوانان مسلمان این کشور کاهش یافته هم اختلافات مذهبی در درون این شورا چنان افزایش پیدا کرده که هر گونه ابتکار عمل را از این شورا سلب نموده است.
دولت فرانسه می گوید که راه‌حلی برای این تنگناها ندارد، هر چند یکی از مسائل بزرگ امروز دولت و جامعهٔ فرانسه همچنان اسلامگرایی بنیادگرا است که توجیهات فقهی و ایدئولوژیک خود را در تلقی سلفیستی می‌جوید. اتفاقاً همین تلقی است که در بین جوانان مسلمان فرانسه امروز قویاً رواج یافته و موجب نگرانی مقامات این کشور شده است. بدتر حتا ۶۹ درصد آموزگاران فرانسه معتقدند که در نتیجۀ رواج این تلقی لائیسیته در فرانسه در معرض تهدید جدی قرار گرفته است.
بی دلیل نیست که وزیر کشور فرانسه سه شنبه گذشته خطاب به "شورای مسلمانان" گفت : «وظیفهٔ شماست که برای مقابله با افراطیگری و خشونت اسلامی مبارزه در عرصهٔ الهیات را در دستور کار خود قرار دهید.» زیرا، دولت نمی تواند به نیابت شما این وظیفه را برعهده بگیرد. وزیر کشور فرانسه تاکید کرد که "تنها خود مسلمانان می‌توانند این نبرد فکری را در دراز مدت انجام بدهند و به سرانجام برسانند».
فکر "ساماندهی اسلام فرانسه" که در اصل مقابله با ریشه های بنیادگرایی اسلامی در این کشور است، اول بار از سوی امانوئل ماکرون، رئیس جمهوری این کشور، مطرح شد. او در ملاقات با نمایندگان ادیان مختلف فرانسه در ژانویه گذشته گفت : «آرزوی من این است که در سال جاری، فرانسه به سرمشق لائیسیته‌ای بدل شود که بتواند به صداهای متنوع در درون این کشور گوش فرادهد و بر پایه این تنوع ملت بزرگی را بسازد که در صلح و آرامش رو به آینده دارد.»
در سخنانش دربارهٔ "ساماندهی اسلام فرانسه"، امانوئل ماکرون تاکید کرده بود که هدف او از چنین طرحی جلوگیری از گسترش شکاف ها و بحران های داخلی و بین‌المللی است که اینک اسلام را به طور عام و اسلام فرانسه را به طور خاص تحت الشعاع خود قرار داده اند.
برای این منظور دولت فرانسه راه حل های مختلفی را در دستور کار قرار داده است : الف) آشنا کردن مبلغان مسلمان با موضوع لائیسیته و جمهوری و آموزش آنان در این زمینه و ب) تقویت آشنایی کودکان با تاریخ و واقعیت ادیان در مدارس.
از جمله دیگر راه حل هایی که دولت فرانسه در دستور کار خود قرار داده تامین استقلال مالی انجمن ها و "شورای مسلمانان فرانسه" است. در این زمینه دولت فرانسه به مسلمانان این کشور توصیه می کند که با تشکیل انجمنی مدنی منابع مورد نیاز خود را از طریق کمک‌های مالی مسلمانان کشور تامین کنند. هدف از این اقدام کوتاه کردن دست برخی دولت های خارجی است که با اعطای کمک های مالی در واقع به تبلیغ و گسترش تلقی های بنیادگرایانه و افراطی از اسلام در فرانسه دامن می زنند.
برای این مقصود دولت فرانسه خواستار وضع مالیاتی بر فرآورده های «حلال» به ارزش پنج میلیارد یورو است که تماماً صرف ساماندهی و انجام فعالیت های مذهبی خود مسلمانان از جمله آموزش مبلغان مذهبی آنان خواهد شد.
با این اقدام دولت فرانسه امیدوار است که بتواند در نهایت از سلطهٔ ایدئولوژی‌های افراطی بر اسلام فرانسه بکاهد. در واقع، برای جلوگیری از گسترش اسلامگرایی افراطی، دولت فرانسه در پی کاهش نفوذ کشورهای خارجی مسلمان بر اسلام فرانسه از طریق مسدود کردن مسیر ارسال کمک های مالی آنها به مسلمانان و انجمن های اسلامی در فرانسه است.
با این حال، پاره ای این تلاش را برای مقابله با اسلامگرایی افراطی کافی نمی دانند، زیرا، به گمان آنان فرانسۀ امروز توانسته وهابیت و سلفی‌گری خاص خود را بیافریند. از این پس مسلمانان فرانسه ناچار نیستند برای آشنایی با قواعد و هنجارهای مذهبی و فقهی اسلامگرایی به قطر، مصر یا عربستان سعودی سفر کنند. برای این منظور آنان کافی است در بنیادهای آموزشی خود فرانسه عضو شوند که عموماً توسط سازمان اخوان المسلمین و ایدئولوژی آن اداره و هدایت می شود و یا به موعظه های مبلغان مذهبی در نمازهای جمعه گوش فرادهند.
به گمان کارشناسان اگر چه می توان اسلامگرایی را از اسلام متمایز کرد، اما، جدا کردن آنها از یکدیگر آسان نیست. به گفتۀ آنان تنها کاری که می توان در این عرصه انجام داد تاریخی کردن اسلام یا قرائت آن در پرتو تاریخ است و مقابله با اسلام سیاسی بر پایۀ معیارها و ارزش های دموکراتیک است.
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
آبونه شوید