با ادامه فشارهای آمریکا و عدم مبارزه مؤثر با فساد، آیا اقتصاد ایران به سوی فروپاشی می رود؟
نتشر شده در:
گوش کنید - ۱۲:۲۰
موسسه فرانسوی روابط بین الملل در تازه ترین گزارش خود اوضاع سیاسی و اقتصادی ایران را تحت کمپین فشار حداکثری واشینگتن بررسی کرده است. بر پایه این گزارش، فشارهای تحریمی آمریکا علیه جمهوری اسلامی هر آئینه به صورت پلکانی افزایش می یابد و هدف اعلام شده و رسمی واشینگتن مبتنی بر این رویکرد است که فشارها تا زمان وادار کردن رژیم ایران به مذاکره و پذیرش شرایط آمریکا ادامه خواهد داشت. بر اساس این مؤسسه، افزایش فشارهای تحریمی آمریکا میتواند اقتصاد ایران را به سوی یک بحران گسترده اقتصادی ببرد. در چنین شرایطی، رهبر جمهوری اسلامی و بسیاری از مقامات بالای نظامی اسلامی تن دادن به مذاکره با آمریکا در شرایط فشار حداکثری را رد می کنند و در همان حال نسخه مقاومت سازمان یافتهای را در زمینههای مختلف از جمله در عرصه اقتصادی تجویز میکنند. اما آنچه کارآیی نسخه مقاوت اقتصادی نظام را در چنین شرایط خطیری بی تأثیر می کند، وجود فساد گسترده ساختاری و تداوم کانونهای فساد در کشور است. وجود فساد گسترده و سیستمی مانند خوره هر لحظه بدنه اقتصاد ایران را می خورد و می تراشد و تمامی نیروهای مولد کشور را از بین می برد.
آیا نظام اسلامی اصولاً ارادهای و در نتیجه طرحی برای مبارزه با فساد گستردهای که اکنون همانند تار عنکبوت تار و پود اقتصاد کشور را فرا گرفته، دارد؟
فرض بگیریم که چنین ارادهای وجود دارد، در چنین شرایطی، آیا نظام اسلامی می تواند در کارزار مبارزه با کانون های فساد در کشور موفق شود؟
اگر نظام اسلامی نخواهد تن به چنین مبارزهای بدهد، و یا اینکه نتواند چنین مبارزهای را به نحو بهینه پیش ببرد، چه خواهد شد؟ آیا همانگونه که برخی از ناظران بین المللی پیش بینی می کنند، اقتصاد ایران به سوی بحران و فروپاشی خواهد رفت؟
در این مجله اقتصادی تلاش می شود تا این موضوع را بیشتر بشکافیم و به کم و کیف آن بیشتر پی ببریم. جمشید اسدی، اقتصاددان مقیم فرانسه میهمان این مجله اقتصادی است.
فرشاد مؤمنی یکی از اقتصاددانان نهادگرای کشور معتقد است، «دلارهای نفتی و غیر نفتی، اعتبارات بانکی و بانکهای خصوصی، گمرگ و مناقصههای دولتی ۵ کانون اصلی فساد در ایران است که انگیزهای برای مبارزه با آن وجود ندارد.»
او به مطالعهای که چند سال پیش انجام گرفته اشاره می کند و می گوید: «چهارصد هزار میلیارد تومان رانت در تجارت خارجی ایران فقط با امارات وجود دارد و اگر قرار باشد این مسئله را به چین، ترکیه، هند تسری دهیم، این رانت چندین برابر می شود.» فرشاد مؤمنی می گوید در این حیطه خیلی راحت می توان شفاف سازی کرد و دسترسی سریع به آدرسهای افرادی که در این عرصه فعال بودهاند، می تواند به سهولت انجام گیرد.
او هچمین می گوید اگر پنج محور یاد شده شفاف شوند و امکان اعمال نظارتهای تخصصی و مدنی بر آنها فراهم شود، بیش از ۷۵ درصد زمینههای بروز فساد در ایران از بین می رود.
در همین حال، حسین راغفر استاد اقتصاد نهادگرا در ایران می گوید: «سیاستهایی که تحت عنوان آزاد سازی اقتصادی با خصوصی سازی صورت گرفت، صدمات بسیار زیادی را به اقتصاد ایران وارد کرده است.»
حسین راغفر در ادامه تأکید می کند «کارکردهای نظامهای مالیاتی و بانکی کشور نیز باید دگرگون شود.» به نظر او «منابع بانکی به جای اینکه در جای درست خود که همانا اعتباردهی به بخش تولید و مولد اقتصاد است، خرج شود، طی سالیان گذشته به مفسدان اقتصادی پرداخت شد، همانند آنچه که در پرونده بانک سرمایه رخ داد، یا اینکه در فعالیتهای غیر مولد و سوداگرانه مصروف شد که این قضیه ضربه بسیار مهلکی را بر پیکره اقتصاد ملی کشورمان وارد ساخت.»
حسین راغفر با تاکید بر اینکه نظام مالیاتی کشور بسیار ناکارآمد است، می گوید: «سالانه صدها میلیارد تومان فرار مالیاتی در اقتصاد ایران رخ میدهد، این در حالیست که علاوه بر آن دیگر فعالیتهای تجاری و سوداگرانهای که هر روزه انجام میشود، هیچگونه مالیاتی بابت آن پرداخت نمیشود.»
برای شنیدن گفتگوی ما با جمشید اسدی و نسخه صوتی این مجله اقتصادی بر روی فایل صوتی بالا کلیک نمائید.
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
آبونه شوید