دسترسی به محتوای اصلی
دنیای اقتصاد، اقتصاد دنیا

ریزش شدید قیمت دلار در ایران، آیا این روند ادامه دارد؟ چه عواملی در کاهش قیمت دلار مؤثر بوده اند؟

نتشر شده در:

قیمت دلار امروز در بازار تهران بازهم کاهش یافت و وارد کانال ۱۰ هزار تومانی شد. قیمت خرید هر دلار آمریکا روز سه شنبه ۵ شهریور/۲۷ اوت در بازار تهران به کمتر از ۱۱ هزار تومان کاهش یافت و به ۱۰ هزار و ۹۵۰ تومان رسید. قیمت خرید هر یورو نیز در بازار ۱۲ هزار و ۴۵۰ تومان بود. تغییر فضای سیاسی  از ابتدای هفته گذشته و انتشار اخباری که حاکی از تلاش‌های فرانسه برای کاهش تنش میان ایران و آمریکاست، بدون تردید در روند کاهشی دلار طی روزهای اخیر نقش داشته است. اما نباید فراموش کرد که روند کاهشی قیمت دلار از ۴ ماه پیش آغاز شده است و خوش بینی های اخیر در فضای سیاسی نمی تواند روند کاهش قیمت دلار در چهار ماه گذشته را توضیح بدهد. شاخص قیمت دلار که در اواسط اردیبهشت ماه گذشته به بالای سطح ۱۵ هزار و ۵۰۰ تومان رسیده بود، اکنون به زیر مرز ۱۱ هزار تومان رسیده است. بدین یعنی که دلار طی مدت تقریباً ۴ ماه بیش از ۳۰ درصد از ارزش خود را در برابر پول ملی از دست داده است. در چنین شرایطی این پرسش مطرح می شود که چه عوامل اقتصادی و یا مدیریتی در زمینه پولی و مالی، به غیر از عوامل انتظاری و هیجانی بازار در روند کاهشی قیمت دلار نقش داشته اند؟ آیا روند کاهش قیمت دلار تداوم خواهد داشت و ما می توانیم شاهد یک آرامش نسبی در بازار ارز کشور باشیم؟ آیا قیمت دلار طی هفته ها و ماه های آینده بازهم کاهش خواهد یافت؟ قیمت بهینه دلار با توجه به شرایط اقتصادی کنونی چقدر باید باشد؟ چرا کاهش بیش از۳۰ درصدی قیمت دلار طی ۴ ماه گذشته موجب کاهش سطح عمومی قیمت ها در ایران نشده است؟

ریزش قیمت دلار در ایران
ریزش قیمت دلار در ایران DR
تبلیغ بازرگانی

در این مجله اقتصادی تلاش می شود که به پرسش های بالا پاسخ داده شود. امیر سیدی، کارشناس بازارهای مالی ایران میهمان این مجله اقتصادی است.

در چهارمین روز هفته، دلار پنجمین افت متوالی را تجربه کرد و از مرز ۱۱ هزار تومانی پائین تر آمد و وارد کانال۱۰ هزار تومانی شد. روز دوشنبه، شاخص ارزی ۳۲۰ تومان کاهش قیمت را به ثبت رساند و دلار به بهای ۱۱ هزار و ۱۰۰ تومان رسید. روز سه شنبه دلار در بازار یک کاهش ١۵۰ تومانی را ثبت کرد. بلا این کاهش، دلار به پایین‌ترین سطح قیمتی خود از ۱۹ بهمن ۹۷ رسید.

افت دلار طی چند روز اخیر را عده‌ای از فعالان اقتصادی بیشتر ناشی از انتظاراتی تلقی می‌کردند که تحت تاثیر تغییر فضای سیاسی ایجاد شده بود. مطرح شدن این موضوع که فرانسه به آمریکا پیشنهاد کرده است که برای ایجاد زمینه های گفتگو معافیت‌هایی را برای فروش نفت ایران قایل شود، در روند کاهشی قیمت دلار طی روزهای اخیر تأثیر داشته است.

اما،عوامل انتظاری و هیجانی به تنهایی نمی‌توانند قیمت دلار را در یک بازه چندماهه در سرازیری کاهشی قرار دهند. شاخص ارزی که حدودا در اواسط اردیبهشت ماه به بالای سطح ۱۵ هزار و ۵۰۰ تومانی رفته بود، اکنون از مرز ۱۱ هزار تومان کمتر شده، یعنی طی در حدود ۴ ماه دلار نزدیک به ۳۰ درصد از ارزش خود را از دست داده است. در چنین شرایطی باید نقش عوامل اقتصادی و مدیریتی را در افت دلار جست‌وجو کرد.

کارشناسان سه متغیر کاهش سرعت نرخ تورم، کاهش ضریب فزاینده پولی و تراز تجاری مثبت را از جمله عوامل اقتصادی می دانند که می‌توانند در افت قیمتی دلار نقش ایفا کنند.

1- کاهش سرعت رشد تورم: گفته می‌شود بین نرخ تورم و قیمت دلار در اقتصاد ایران یک دور باطل وجود دارد و افزایش هر کدام به رشد دیگری منجر می‌شود. بررسی‌ها نشان می‌دهد که از آذر تا اسفند ۹۷، شاخص CPI با افزایش ۳‚۸ درصدی مواجه شده است، حال آنکه در دامنه زمانی اردیبهشت تا مرداد ۹۸ این میزان به حدود ۲‚۴ رسیده است.

2- کنترل نقدینگی و کاهش ضریب فزاینده پولی: یکی از مهم‌ترین عواملی که برای افزایش قیمت دلار ذکر می‌شد، افزایش حجم نقدینگی بود. با این حال، به رغم حجم نقدینگی بالا، آخرین گزارش دولت خبر از کنترل نقدینگی می‌دهد و آمارها نیز بیانگر آن است که ضریب فزاینده پولی کاهشی شده و در مسیر نزولی قرار گرفته است.

3- تراز تجاری مثبت: افزایش واردات و بالا رفتن آن نسبت به صادرات می‌تواند یکی از مهم‌ترین عواملی باشد که منجر به افزایش قیمت دلار شود. اما آخرین آمارها نشان می‌دهد که تراز تجاری کشور در چهار ماه ابتدایی امسال مثبت بوده و به ۳۰۰ میلیون دلار رسیده است.

در همین حال عوامل مدیریتی در باره تنظیم بازار ارز و دلار نیز از عوامل بسیار مهمی است که کاهش قیمت دلار طی چهار ماه گذشته را توجیه می کند.

در این خصوص گفتگوی اخیرعبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی با لستر هولت، خبرنگار شبکه تلویزیونی آمریکایی ان بی سی NBC، حائز اهمیت است. همتی در این گفتگو در پاسخ به پرسش لستر هولت که کاهش پول ایران تا کجا ادامه می یابد و آیا ایران می تواند با وجود این امر پایداری را حفظ کند یا نه، گفت: «همان طور که اطلاع دارید در اوایل شروع تحریم به دلیل جو روانی و همچنین انتظارات منفی که در بین فعالان اقتصادی ایجاد شد، احساس ناپایداری نسبت به آینده اقتصاد کشور شکل گرفت، همچنین به کمک رسانه‌های حامی سیاست آمریکا و رسانه‌های متحدشان در منطقه، این تصور به وجود آمد که ممکن است، نرخ ارز غیرقابل کنترل شود. در همین راستا، در اواخر شهریور ماه سال گذشته نرخ ارز به رقم‌های بسیار بالایی افزایش یافت، اما درست زمانی که مرحله اصلی و نهایی تحریم‌های آمریکا شروع شد، تقویت ارزش پول ملی ما نیز آغاز شد و در طول هشت ماه گذشته ارزش پول ملی ما مجدداً ۴۰ درصد تقویت شده است. در حال حاضر بر نرخ ارز کنترل داریم و ثبات نسبی بر بازار ارز حاکم شده است، نتیجه کنترل‌های صورت گرفته این است که طی چهار ماه گذشته، رشد تورم ماهانه در حال کاهش است.»

امیر سیدی، کارشناس بازارهای مالی ایران می گوید عواملی چون رکود در اقتصاد و کاهش واردات و همچنین مدیریت قوی بانک مرکزی موجب روند کاهشی قیمت دلار در بازار شده است. او بر این باور است که قیمت واقعی دلار می تواند در یک بازه یکساله در محدوده قیمت کنونی با نوسان ١۰ تا ۲۰ درصدی باشد که از سوی بانک مرکزی مدیریت می شود و اگر اتفاق خاصی نیافتند می توان به آرامش نسبی در بازار ارز کشور امیدوار بود.

برای شنیدن گفتگوی ما با امیر سیدی و نسخه کامل این مجله اقتصادی بر روی فایل صوتی بالا کلیک نمائید.

دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید

اخبار جهان را با بارگیری اَپ ار.اف.ای دنبال کنید

بخش‌های دیگر را ببینید
این صفحه یافته نشد

صفحۀ مورد توجۀ شما یافته نشد.