امضای قرارداد انتقال گاز میان ترکمنستان، پاکستان و هند

بای مراد خوجه محمدوف- معاون نخست وزیر ترکمنستان، روز چهارشنبه امضای این قرارداد را یک «حادثه تاریخی در مقیاس منطقه ای و بین المللی» توصیف کرد.

شرکت دولتی "ترکمن گاز" ترکمنستان و شرکت هندی "جیل"* و شرکت پاکستانی "انترستیت گاز سیستم" * امضا کنندگان اصلی قراردادهای فروش گاز ترکمنستان به هند و پاکستان هستند.

بانک توسعه آسیایی در اعلامیه ای بدین مناسبت پیش بینی کرده است روزانه نزدیک به ٩٠ ملیون متر مکعب گاز از منطقه دولت آباد در جنوب شرق ترکمنستان به پاکستان و هند صادر گردد.

قرارداد یاد شده میان این سه کشور در حالی به امضا میرسد که بر مبنای اعلامیه بانک توسعه آسیایی، افغانستان (که خط لوله گاز "تاپی" از آن عبور می کند) و ترکمنستان تا هنوز به توافقی در مورد قیمت فروش گاز به  افغانستان و انتقال آن از طریق این کشور به هند و پاکستان دست نیافته اند.

طرح انتقال گاز ترکمنستان به پاکستان و هند با حمایت کشور های غربی در سالهای ١٩٩٠ مطرح شد اما تطبیق آن همواره با دشواری‌های عدم ثبات امنیتی در افغانستان روبرو بوده است.

علیرغم قرارداد سال ٢٠١٠ میان چهار کشور ترکمنستان، افغانستان، پاکستان و هند برای احداث خط لوله گازتاپی، ساختمان این خط لوله تا هنوز آغاز نگردیده است.

در این قرارداد پیش بینی شده است خط لوله تاپی با طول نزدیک به ٢٠٠٠ کیلومتر، زمینه انتقال سالانه ٣٠ میلیارد مترمکعب گاز از ترکمنستان به پاکستان وهند را فراهم خواهد کرد.

بانک توسعه آسیایی میگوید در مرحله بعدی این طرح، همکاری شرکت های تجارتی برای ساختمان، تأمین هزینه مالی و بهره برداری از خط لوله گاز "تاپی" جلب خواهد شد.

ناظران می گویند اجرای طرح خط لوله "تاپی" از یکسو نیاز های روز افزون دو کشور پاکستان و هند به مواد سوخت را رفع خواهد کرد و از سوی دیگر به ترکمنستان فرصت خواهد داد تا با جستجوی راه های بدیل صدور مواد سوخت بخارج از این کشور، از وابستگی به راه های انتقالاتی روسیه رهایی یابد.

بگفته این ناظران، انتظار میرود همکاری میان پاکستان وهند در چارچوب این خط لوله، به تأمین ثبات در روابط این دو کشور نیز مساعدت کند.