برجام: «مکانیسم ماشه» فعال نشد؛ شورای امنیت برنامۀ موشکی ایران را روز چهارشنبۀ آینده بررسی میکند
نمایندۀ دائمی آمریکا در سازمان ملل متحد که ریاست دورهای شورای امنیت را بر عهده دارد، روز جمعه ٦ دسامبر/ ١۵ آذر، اعلام کرد که برنامۀ موشکی ایران در دستور کار این شورا قرار گرفته است. این بررسی به منظور ارزیابی عدم مغایرت این برنامه با قطعنامۀ شمارۀ ٢٢٣١ شورای امنیت صورت میگیرد. سه کشور اروپائی متعهد در برجام - آلمان، بریتانیا و فرانسه – روز گذشته با ارسال نامۀ مشترکی به آنتونیو گوتِرِش، دبیرکل سازمان ملل متحد، برنامۀ موشکی ایران را مغایر با قطعنامۀ شمارۀ ٢٢٣١ شورای امنیت دانسته و از او خواستند در گزارش آیندۀ خود، این شورا را از رفتار ایران آگاه سازد.
نتشر شده در: : روزآمد شده در
سه کشور اروپائی آلمان، بریتانیا و فرانسه در نامۀ مشترک خود که روز پنجشنبه ۵ دسامبر در آستانۀ تشکیل کمیسیون مشترک برجام در وین به دبیر کل سازمان ملل متحد تسلیم شد، ایران را به تدارک «موشکهای بالیستیک با توانائی اتمی» متهم ساخته و یادآوری میکنند که این تلاش با قطعنامۀ شمارۀ ٢٢٣١ شورای امنیت مغایرت دارد. این سه کشور در نامه خود به دبیرکل سازمان ملل «نگرانی» خود را از برنامۀ موشکی ایران ابراز داشته و یادآوری میکنند که بر اساس قطعنامۀ شورای امنیت این کشور باید از«هر گونه فعالیتی در زمینۀ موشکهای بالیستیک با قابلیت حمل سلاح اتمی خودداری کند». بنوشتۀ این سه کشور قطعنامۀ یادشده «پرتاب موشک با استفاده از تکنولوژی بالیستیک را نیز ممنوع میکند».
ارسال این نامه یک روز پیش از برگزاری کمیسیون مشترک برجام در پایتخت اتریش تنش میان ایران و کشورهای اروپائی متعهد به این توافق را تشدید کرد. پیش از آن برخی کشورهای اروپائی به احتمال بکارانداختن «ابزار رفع اختلافات» در چارچوب برجام که در رسانهها از آن با اصطلاح «مکانیسم ماشه» یاد میشود، اشاره کرده بودند.
سه کشور اروپائی با اشاره به آنچه ایران از آن به عنوان «کاهش تدریجی تعهدات» خود در برجام یاد میکند، این کشور را به نقض تعهدات پذیرفته شدهدر برجام متهم میکنند. ایران از ماه مه گذشته سطح غنی سازی اورانیوم خود را افزایش داده، بر میزان ذخیرۀ اورانیوم و نیز آب سنگین خود افزوده و کار غنی سازی در مرکز اتمی فردو را از سر گرفته است. این مرکز بر اساس توافق وین باید با تغییرات اساسی تنها به تولید ایزوتوپهای مورد استفاده در پزشکی و صنعت اختصاص داشته باشد.
جمهوری اسلامی ایران با اشاره به خروج آمریکا از این توافق و برقراری مجازاتها علیه تهران و نیز عدم توانائی طرفین اروپائی به جبران نتایج حاصل از اقدام آمریکا، کاهش تدریجی تعهدات را «حق خود» تلقی میکند.
کشورهای اروپائی متعهد در برجام در نشست روز جمعه بی آنکه به «مکانیسم ماشه» متوسل شوند، ایران را به اجرای کلیۀ الزامات خود در این توافق فراخواندند. این نشست با این حال در فضائی پُرتنش برگزار شد.
رئیس هیئت نمایندگی چین در چهاردهمین نشست کمیسیون مشترک برجام، کونگ فو، تاکید کرد که «کلیۀ طرفین این توافق باید از هر گونه اقدامی که شرایط کنونی را دشوارتر سازد خودداری کنند».
یکی از دیپلماتهای غربی شرکت کننده در گفتگوهای امروز در پایان این نشست، هر چند اقدامات گذشتۀ ایران را عبور از خط قرمز اروپا ندانست اما، نسبت به مراحل بعدی مورد نظر ایران در این زمینه هشدار داد و گفت «نقض مکرر الزامات از سوی ایران و نزدیک شدن به اشاعۀ هستهای اعتبار آنان را در پایبندی به این توافق به چالش میکشد». ایران اعلام کرده است که در ماه ژانویه، کمتر از سی روز دیگر، گام تازهای در جهت کاهش تعهدات خود در این چارچوب برخواهد داشت.
برجام، چنانکه یک دیپلمات غربی دیگر در پایان نشست امروز ابراز داشت «هنوز در قید حیات است».
یکی از اعضای هیئت ایرانی در دیدار امروز شکایت و ناخرسندی کشور خود را یکبار دیگر تکرار کرد و گفت «کشورهای اروپائی امضاء کنندۀ برجام برای پایبندی ایران به آن تلاش میکنند، اما خود در برابر فشارها و تهدیدات آمریکا تدبیرات لازم را به کار نمیبندند».
با این حال، برخی ناظران زورآزمائی و بن بست کنونی میان جمهوری اسلامی ایران و کشورهای اروپائی متعهد در برجام، تاکید میکنند که دو طرف اینک در دام چرخۀ افزایش تنش افتادهاند و دشوار به نظر میرسد که بتوانند راه رفته را بازگردند.
نگرانی بسیاری از آنان اینست که این زورآزمائی به خروج ایران از پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای منجر شود . راه را بر مسابقۀ اتمی میان کشورهای خاورمیانه بگشاید.
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
آبونه شوید