بوریس جانسون نخست‌وزیر جدید بریتانیا شد؛ تبریک و تذکر ظریف

بعدازظهر سه‌شنبه ٢٣ ژوئیه/اول مرداد، چنان که انتظار می‌رفت، بوریس جانسون، شخصیت پرسر و صدای حزب محافظه‌کار به عنوان نخست‌وزیر جدید بریتانیا و جانشین ترزا می انتخاب شد.

روز گذشته – دوشنبه ٢٢ ژوئیه –رأی‌گیری از ١۶٠هزار عضو حزب محافظه‌کار به پایان رسید و نتیجۀ آن امروز رسماً اعلام شد. بر این اساس، بوریس جانسون بر رقیب محافظه‌کار خود، جرمی هانت پیروز شد و به رهبری حزب خود، و در نتیجه به نخست‌وزیری دست یافت. در این رأی‌گیری، بوریس جانسون بیش از ٩٢ هزار رأی را صاحب شده است.

قرار است که روز آینده – چهارشنبه – ترزا می برای آخرین بار به پرسش‌های نمایندگان مجلس پاسخ دهد و سپس به کاخ باکینگهام برود و استعفای خود را به ملکه الیزابت تقدیم کند. بنا بر سنت، جانشین خانم می نیز چند ساعت بعد به دیدار ملکه خواهد رفت و از سوی او مأموریت تشکیل دولت را دریافت خواهد کرد.

مشکل اصلی که جانسون باید برای حل آن تلاش کند، پروندۀ "برکسیت" (نحوۀ خروج بریتانیا از اتحادیۀ اروپا) است که از ماه‌ها قبل در بن‌بست مانده. اما پیش از آن، پروندۀ اضطراری اختلافات با ایران نیز که روی دست دولت مانده باید هرچه زودتر بررسی شود.

در این وضعیت، محمد جواد ظریف در توئیتر نوشت: "به همکار قدیمی خودم که حالا نخست‌وزیر می‌شود تبریک می‌گویم". ظریف در عین حال می‌افزاید: "توقیف نفت ایران (کشتی حامل نفت) از سوی دولت ترزا می و به دستور آمریکا،  دزدی دریایی بدیهی است. ایران به دنبال درگیری نیست اما ما ۱۵۰۰ مایل خط ساحلی در خلیج فارس داریم. این‌ آب‌ها متعلق به ماست و ما از آن حفاظت می‌کنیم".

بوریس جانسون که در ماه‌های اخیر در جهت خروج سریع بریتانیا از اتحادیۀ اروپا فعالیت می‌کرد، قول داده است که این خروج را تا ٣١ اکتبر قطعی کند. او گفته است که به هر ترتیب، خواه با توافق و خواه بدون توافق، بریتانیا اتحادیۀ اروپا را ترک خواهد کرد. با اینحال ناظران انگلیسی معتقدند که بوریس جانسون به آسانی حرف و سیاست خود را تغییر می‌دهد و در مورد برکسیت نیز تغییر روش او دور از انتظار نیست.

اما در مورد ایران، او قبلاً گفته است که خواستار درگیری نظامی با این کشور نیست. با اینحال پروندۀ توقیف کشتی‌ها هنوز حل نشده است. تهران و لندن اختلافات دیگری نیز دارند که سرنوشت نازنین زاغری، زندانی دوتابعیتی، یکی از آنهاست.

بوریس جانسون که ۵۵ سال دارد از سال ٢٠٠٨ تا ٢٠١۶ شهردار لندن بود. او سپس وزارت خارجه را به عهده گرفت و تا سال ٢٠١٨ در این مقام باقی ماند. جانشین او در این وزارتخانه جرمی هانت بود که به رقیب اصلی وی در راه دستیابی به نخست‌وزیری تبدیل شد. یکی از دلایلی که باعث کناره‌گیری جانسون از وزارت خارجه شد، سخنان "بی‌موقع" و "ناشیانه" او در مورد نازنین زاغری بود: در حالی که خانوادۀ زاغری تأکید می‌کرد که وی فقط برای دیدار با خانواده به ایران رفته، جانسون در مقابل گروهی از نمایندگان پارلمان گفت که خانم زاغری در تهران به "آموزش خبرنگاری" مشغول بوده است.

روزنامه‌نگار قدیمی

بوریس جانسون تا قبل از آن که به عضویت مجلس عوام درآید (٢٠٠١)، بیشتر به عنوان روزنامه‌نگار شناخته شده بود. وی که در یکی از کالج‌های آکسفورد ادبیات کلاسیک و فلسفه خوانده است، کار خود را به عنوان کارآموز در نشریۀ "تایمز" لندن شروع کرد اما کمتر از یک سال بعد، به دلیل جعل یک جملۀ نقل‌شده از این روزنامه اخراج شد. او در اواخر دهۀ ١٩٨٠ به تحریریۀ "دیلی تلگراف" رفت و بعد از آن به هفته‌نامۀ "سپکتیتور" (The Spectator) راه یافت که به عنوان یک مجلۀ سیاسی راست‌گرا شناخته شده است. او در آنجا به رتبۀ سرمقاله‌نویسی رسید. بوریس جانسون هنوز هم گهگاه یادداشت‌های سیاسی منتشر می‌کند.