دلار از روند ثبتسفارش کالا درایران حذف شد، یورو در تعاملات تجاری جای دلار نشست
با درخواست رئیسکل بانک مرکزی و دستور وزیر صنعت، معدن و تجارت، ثبتسفارش واردات کالا با دلار ممنوع اعلام شد. این تصمیم بر اساس ابلاغیه بانک مرکزی صورت گرفته و از روز گذشته ۲۸ فوریه/ نهم اسفندماه لازمالاجرا شده است. این تصمیم بهدلیل کنترل سیاستهای سختگیرانه آمریکا و فشارهای این کشور بر ایران در مورد تراکنشهای مالی و تجاری با دلار اتخاذ شده است. این تصمیم همچنین در راستای کاهش تقاضای دلار در بازار و مدیریت بازار ارز و واردات کشور است.
نتشر شده در:
ابلاغیه دیروز بانک مرکزی شامل درخواستهایی با نوع ارز «دلار آمریکا» که قبل از تاریخ یاد شده، مجوز ۸ رقمی ثبتسفارش خود را دریافت کردهاند، نمیشود. منابع آگاه در وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز از ارسال نامهای از سوی رئیس کل بانک مرکزی به محمد شریعتمداری، وزیر صنعت، معدن و تجارت خبر میدهند. نامهای که در آن عنوان شده است: «در شرایطی که به علت تداوم تحریمهای اولیه آمریکا، دسترسی شبکه بانکی کشور به سیستمهای دلاری بهطور کامل قطع است، ثبت سفارش به دلار آمریکا به مفهوم استفاده از شبکه صرافی به منظور تامین مالی واردات است. این وضعیت از یکسو سبب افزایش تقاضای دلار آمریکا در صرافیها شده و از سوی دیگر در تناقض فاحش با تاکیدهای مداوم رئیسجمهوری مبنی بر انتقال گردش مالی تجارت کشور از صرافی ها به شبکه بانکی است.»
یادآور می شویم که دلار در اقتصاد جهانی دارای دو نقش متفاوت و عمده است. نخست اینکه دلار ارزمرجع در جهان محسوب می شود و بسیاری از کالاها، مانند نفت براساس دلار قیمتگذاری میشوند. اما دلار یک نقش مهم دیگر در اقتصاد و تجارت جهانی دارد و آن نقش عملیاتی دلار است. بر اساس نقش عملیاتی دلار، کشورها تسویههای تجاری خود را بر اساس آن انجام میدهند. با توجه به اینکه ایران به خاطر تحریمهای آمریکا از مکانیسم تسویه دلار نمیتواند استفاده کند، بانک مرکزی و تیم اقتصادی دولت تصمیم به حذف دلار و جایگزینی آن با سایر ارزها گرفته است. از اثرات اجرایی شدن این تصمیم، از یکسو انتقال تامین مالی واردات از صرافی به شبکه بانکی و از سوی دیگر کاهش نقش دلار در تجارت است. با توجه به آنکه عمده جریان تجاری ایران بر مبنای ارزهای دیگر بهخصوص یورو است، تصمیم اخیر را میتوان چرخشی از دلار به سوی یورو در عملیات تجاری ایران توصیف کرد. در واقع سیستم ثبت سفارش بر پایه دلار به سیستم ثبت سفارش بر پایه یورو تبدیل میشود. این تصمیم حلقه اولیهای است که در ادامه با جایگزینهای دیگری تکمیل میشود. پیشاز این بانک مرکزی اعلام کرده بود قصد دارد مبنای ارز در گزارش های مالی و اقتصادی را نیز از دلار به یورو تغییر دهد.
حذف نقش ارز مرجع از دلار از سوی کشورها غیرممکن است. در واقع نقش ارز مرجع دلار یک توافق توأمان نوشته و نانوشته توسط جامعه مالی بینالمللی است که اعتبار و قوت آن از یک طرف ناشی از توافقات بینالمللی مالی پس از جنگ جهانی دوم بوده و از طرف دیگر در طول زمان دلار نقش برتر و بلامنازع خود را از طریق پذیرش تقریبا کلیه کشورها در مبادلات و عملیات بینالمللی تحکیم بخشیده است. اما از سوی دیگر در دنیا از دلار بهعنوان ارز عملیاتی استفاده میشود. در این بخش است که کشورها میتوانند مشخص کنند و تصمیم بگیرند از دلار در مبادلات خود استفاده کنند یا خیر. نظام بانکی کشور و در رأس آن بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، میتواند از دلار یا هر ارز دیگری بهعنوان ارز مداخله یا ارز عملیات پرهیز کند و یا از این سیستم خارج شود. تصمیمی که از سوی بانک مرکزی مبنی بر ممنوعیت ثبت سفارش با دلار گرفته شده نیز در این بخش میگنجد. ایران تصمیم گرفته دلار را از مبادلات تجاری خود حذف کند و نامه ولیالله سیف به وزیر صنعت، معدن و تجارت نشان میدهد که ایران قصد دارد با اجرای این تصمیم، از یکسو شبکه صرافی را حذف کند و شفافیت شبکه بانکی را افزایش دهد و از سوی دیگر نقش دلار آمریکا را در مبادلات تجاری خود کمرنگ سازد.
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
آبونه شوید