ادبیات تبعید ایران: گفتوگو با فهیمه فرسایی و معرفی چهار کتاب تازه
نتشر شده در:
گوش کنید - ۴۳:۲۷
ادبیات تبعید (مهاجرت) ایران روز به روز شکوفاتر، فراگیرتر و موجب ظهور نامهای تازه میشود؛ این شکوفایی هم مدیون خلق آثار ادبی از سوی نویسندگان و شاعران صاحبنام و معتبری است که در برهههای مختلف مجبور به ترک وطن شدهاند، هم محصول قریحههایی است که برای اولین بار در فضای آزادِ کشورهای دیگر رشد کردهاند. به اینها باید آثار نویسندگان نسل دوم مهاجر را نیز اضافه کرد که طی سالهای اخیر انتشار یافته و گرچه به زبان فارسی نوشته نشده، اما در ثبت و روایت ادبی سرگذشت و مسائل ایرانیان همان کارکرد و اهمیت را دارند که ادبیات فارسی در تبعید. در این برنامه، در گفتوگو با فهیمه فرسایی، نویسنده، منتقد ادبی و روزنامهنگار ساکن آلمان، مروری میشود بر ادبیات تبعید ایران در سالها و دهههای گذشته و همچنین معرفی چند کتاب تازه از نویسندگان ایرانی در تبعید.
طی سالهای اخیر آثاری از نویسندگان نسل دوم مهاجر ایرانی، چه در اروپا و آمریکا، انتشار یافته که بعضا با استقبال رسانههای کشورهای میزبان مواجه شده و جوایزی را به دست آوردهاند.
فهیمه فرسایی که آثارش علاوه بر فارسی به آلمانی نیز منتشر شده، نقدهایی از او در رسانههای آلمانی در نقد و معرفی آثار ایرانیان انتشار یافته و همچنین به تازگی پژوهشی را درباره آثار ادبی نسل دوم مهاجران ایران در آلمان انجام داده، در گفتوگو با بخش فارسی رادیو بینالمللی فرانسه، به عنوان نمونه، نظر جامعه و افکار عمومی آلمان (به عنوان یکی از کشورهایی که میزبان مهاجران ایرانی است) درباره ادبیات ایران را توضیح میدهد.
بیشتر بخوانید: درباره رمان « میهن شیشهای» نوشته فهمیه فرسایی
شانس بزرگ نویسنده دوملیتی؛ گفتوگو با شیدا بازیار
فهمیمه فرسایی همچنین درباره مضامینی که نویسندگان نسل دوم ایرانی به آنها میپردازند، سخن میگوید.
درباره ادبیات تبعید ایران بیشتر بخوانید:
درباره "نه دیگر تک، نه دیگر تاب" نوشته حسین نوشآذر
قصۀ عشقهای قدیمی؛ درباره «داستان یک روز» از نسرین رنجبر ایرانی
درباره مجموعه داستان «چهارشنبهها» نوشته فریدون تنکابنی
درباره مجموعه داستان «مثل من» از پرتو نوریعلا (بلقیس)
"دارکوب"؛ شرح موقعیت یک ایرانی تبعیدی در پاریس
در این برنامه، بخشی از داستان کوتاه "سپیدی بادبان کشتی کوچک بر سبز آبی درخشان دریا" از مجموعه "خواب آبی و کلاغ ها" نوشته ناصر زراعتی، با صدای نویسنده پخش میشود.
زراعتی که ساکن شهر گوتنبرگ سوئد است، درباره این کتاب که از سوی "نشر ارزان" و "خانه هنر و ادبیات" در سوئد به چاپ رسیده، به بخش فارسی رادیو بین المللی فرانسه توضیح میدهد.
بیشتر گوش کنید: طنزهایی تلخ از ایران جمهوری اسلامی؛ گفتوگو با ناصر زراعتی
ناصر زراعتی به ممنوعیت چاپ آثار برخی از نویسندگان و شاعران در تبعید، از جمله خودش، در داخل ایران اشاره میکند. با این حال، در دهههای گذشته، آثاری از ادبیات تبعید ایران بوده که از سوی ناشران داخل کشور منتشر و حتی برخی از آنها با استقبال گسترده مواجه شده است. فهیمه فرسایی درباره رابطه ادبی موجود میان داخل ایران و نویسندگان خارج از ایران توضیح میدهد.
در این برنامه، بخشی از رمان «تنیده در هزارتوی زمان» نوشته فیروزه فرجادنیا با صدای نویسنده پخش میشود. این کتاب که از سوی انتشارات «اچ اند اس مدیا» در لندن منتشر شده، دومین رمان این نویسنده است و پیشتر رمان "پرنده نامهرسان" از همین نویسنده سال ۲۰۱۴ به زبان هلندی در آمستردام منتشر شده است. فیروزه فرجادنیا که ساکن هلند است، درباره رمان «تنیده در هزارتوی زمان» به بخش فارسی رادیو بین المللی فرانسه توضیح میدهد.
بیشتر بخوانید: روایتی بدون سانسور از ایران انقلابی
بخشی از رمان «تنیده در هزارتوی زمان» به انقلاب ایران میپردازد، اما اساسا بازتاب این انقلاب در ادبیات تبعید ایران چگونه بوده است؟ فهیمه فرسایی، نویسنده و منتقد ادبی در این زمینه نیز توضیح میدهد.
بیشتر گوش کنید: "صفحه تبعید همیشه سپید است"؛ گفتوگو با عتیق رحیمی
حسین دولتآبادی: نویسندگی از زمین به من ارث رسید
همچنین در این برنامه، شریفه بنیهاشمی، نویسنده ساکن بلژیک بخشی از تازهترین اثرش، یعنی جلد دوم رمان «خرچنگها بر ساحل» را میخواند که از سوی انتشارات خاوران در پاریس منتشر شده. او نیز درباره این رمان به بخش فارسی رادیو بین المللی فرانسه توضیح میدهد.
بیشتر بخوانید و بشنوید: «خرچنگها بر ساحل»؛ روایتی از کشتار ۶۷
رمان «خرچنگها بر ساحل» روایتی از وقایع سیاسی دهه شصت است؛ فهمیه فرسایی درباره این دهه از تاریخ معاصر ایران میگوید: فاجعه، چنان بزرگ است که کمتر نویسندهای جرأت دارد آن را در قالبهای ادبی منعکس کند.
بیشتر بخوانید و بشنوید: رمان "مارکس و عروسک"؛ گفتگو با مریم مجیدی، نویسنده ایرانی-فرانسوی
بهیه نخجوانی، زنی ایرانی که در فرانسه نویسنده انگلیسیزبان شد
نویسنده قطارها؛ گفتوگو با جواد جواهری، رماننویس ایرانی فرانسویزبان
و "یک نفر که عضو پینکفلوید نبود" جزو تازهترین کتابها از ادبیات تبعید ایران است که بخشی از آن را با صدای امید کشتکار، نویسندهاش در این برنامه میشنوید. کشتکار که ساکن پاریس است درباره این رمان که از سوی انتشارات ناکجا منتشر شده، به بخش فارسی رادیو بین المللی فرانسه توضیح میدهد.
در ادامه فهیمه فرسایی درباره ویژگی آثار نویسندگان جوان ایرانی که پس از وقایع سال ۸۸ از وطنشان خارج شدهاند، میگوید.
بیشتر بخوانید: انعکاس انتخابات سال ٨٨ در یک اثر ادبی
فرسایی در پایان در پاسخ به این پرسش که آیا ادبیات تبعید ایران در حاشیه ادبیات داخل این کشور قرار دارد، میگوید که میان ادبیاتی که در ایران تولید میشود با ادبیات نویسندگان ایرانی خارج از کشور فرقی نیست و هیچ کدام بر دیگری برتری ندارد.
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
آبونه شوید