دسترسی به محتوای اصلی
سیمای فرانسه

اخلاقیّات امروز فرانسویان

نتشر شده در:

از سال ١٩٨۱ کلیه کشورهای عضو اتحادیۀ اروپا هر ٩ سال نتایج تحقیقات نسبتاً گسترده ای را در مورد تغییر و تحولات ارزش های ملی خود در زمینه های اخلاق، مناسبات اجتماعی، سیاست، دین یا اقتصاد منتشر می کنند. در این چارچوب بیست پژوهشگر فرانسوی وابسته به مراکز مختلف تحقیقاتی با ایجاد "انجمن تحقیق دربارۀ نظام های ارزشی" نتایج آخرین پژوهش های خود را دربارۀ تغییر و تحولات ارزش های جامعه فرانسه منتشر کرده اند.

زنان در پوشش ماریین نماد جمهوری فرانسه
زنان در پوشش ماریین نماد جمهوری فرانسه AFP
تبلیغ بازرگانی

این تحقیقات نشان می دهند که در خصوص آنچه که "اخلاقیات" خوانده می شود و دربرگیرندۀ مناسبات خانوادگی و جنسی است فرانسویان "خُلق و خُویی" آزادمنشانه تر از پیش دارند. آنان بیش از گذشته نسبت به واقعیت ها یا پدیده هایی نظیر همجنسگرایی، اوتانازی، سقط جنین و طلاق از خود مدارا نشان می دهند، هر چند عموم فرانسویان همچنان قویاً مخالف تن فروشی هستند.  

در این حال، فرانسویان بیش از پیش نسبت به گروه های جدیدی از افراد نیازمند از خود توجه و حساسیت نشان می دهند یعنی گروه های سالمندان، معلولان و افرادی که مدت زمان طولانی از شغل محروم بوده اند.

توسعۀ آزادمنشی در فرهنگ و اخلاقیات عمومی فرانسه ثمرۀ تغییر نسل طی سال های ۱۹۸۰ است. جوانان سال های ۱۹۸۰ که اکنون وارد میانسالی شده اند به اندازۀ جوانان سال های  ۲۰۱۰-۲۰۰۰ اهل مدارا هستند و این حُسن تصادف در جۀ عمومی مدارا را در کل کشور فرانسه افزایش داده است.

از دیگر نتایج مهم تغییرات صورت گرفته در فرانسه گسترش نوعدوستی با وجود بحران های اقتصادی است. برغم برخی اظهارات نگران کننده، اکثریت بزرگ فرانسویان رویهمرفته نسبت به شرایط زندگی گروه های مختلف اجتماعی از خود حسّاسیت نشان می دهند. این حسّاسیت در قبال افراد سالمند، معلول و بیمار بیش از بیکاران و مهاجران تبلور می یابد و در میان نسل های جوان بیش از دیگر گروه های سنی رو به توسعه بوده است.

در زمینۀ سیاسی و برغم انتقادهای شدید فرانسویان به نهادهای حکومتی کشور خود، ٨٠ درصد آنان به اهمیّت حیاتی دموکراسی و زندگی در سایۀ نهادهای دموکراتیک واقف هستند. حدود ۹۰ درصد فرانسویان از حکومت دموکراتیک پشتیبانی و از این رهگذر اهمیت فوق العاده ای نیز برای آزادی های سیاسی و اساسی و سپس حقوق اقتصادی و اجتماعی قائل هستند. این سلسله مراتب نوعاً گویای چگونگی شکل گیری دولت اجتماعی رفاه در جریان قرن بیستم است که طی آن شهروندی اجتماعی بر بنیاد شهروندی سیاسی ساخته شد. بی دلیل نیست که فرانسویان امروز همچنان اهمیت فوق العاده ای برای نظام سلامت، آموزش و تأمینات اجتماعی کشور خود قائل هستند.

تحقیقات صورت گرفته نشان می دهند که هر چقدر فرانسویان به لحاظ اقتصادی و فرهنگی در وضعیتی مساعد باشند، آزادمنشی آنان در حوزۀ اخلاقیات و نوعدوستی و دلبستگی آنان به دموکراسی و نهادهای سیاسی دموکراتیک بیشتر و عمیق‌تر است.

تحقیقات صورت گرفته نشان می دهند که فرانسویان مایلند به جای پیروی از هنجارهای از قبل موجود، مناسبات خانوادگی خود را آزادنه انتخاب کرده و بسازند. این تمایل طی چهار دهۀ گذشته به طور پیوسته رو به گسترش بوده است.

با این حال، نتایج تحقیقات نشان می دهند که اعتماد فرانسویان به اتحادیۀ اروپا رو به کاهش گذاشته است. ۶۵ درصد فرانسویان در سال ۱٩٩۰ به جامعۀ اقتصادی اتحادیۀ اروپا اعتماد داشتند، این رقم در سال ۲۰۱۸ به ٤٧ درصد کاهش یافته است. به موازات این کاهش، دلبستگی فرانسویان به کشور خود بیشتر شده است. ۳۵ درصد فرانسویان در سال ۱۹۹۰ بر تعلق ملی و دلبستگی خود به فرانسه تأکید می کردند، این رقم در حال حاضر به ۵۱ درصد رسیده است. این احساس در بین گروه هایی توسعه یافته که در گذشته از اعلام چنین تمایلی خودداری می کردند. منظور جوانان بین ١٨ تا ۲۹ سال دارای دیپلم های دانشگاهی و چپگرا است. ۶۶ درصد فرانسویان در سال ۲۰۱۸ آمادگی خود را برای دفاع مسلحانه از کشور خود در صورت وقوع جنگ اعلام کرده اند، در حالی که این رقم در سال ۱٩۸۱ تنها ٤۲ درصد بود.

۷٩ درصد فرانسویان بر ضرورت احترام به قانون و نهادهای کشور خود تأکید می ورزند. اما، تنها ۱٨ درصد آنان بر اهمیت برخورداری از تباز فرانسوی تأکید دارند. به این ترتیب، دلبستگی فرانسویان به کشور خود بیشتر گویای یک حسّ تعلق فراگیر است تا استناد به هویتی انحصاری و مصون از تغییر.

کاهش اعتماد فرانسویان به نهادهای اتحادیۀ اروپا به افزایش اعتماد آنان به نهادهای ملی کمک نکرده است. ٤۳ درصد فرانسویان در سال ۱٩٩۰ به مجلس ملی این کشور اعتماد داشتند، در حال حاضر تنها ۲۷  درصد فرانسویان به پارلمان کشور خود و اتحادیۀ اروپا اعتماد دارند.

در این فاصله اما، دو تحول همزمان نیز در جامعه فرانسه روی داده است : از یک طرف کاهش حمایت از یک شخصیت سیاسی قدرتمند و از طرف دیگر افزایش حمایت از یک رژیم سیاسی نظامی. اگر چه ۱۳ درصد فرانسویان از هدایت کشور توسط ارتش استقبال می کنند، اما، تنها ۵۵ درصد آنان چنین گزینه ای را "بسیار بد" ارزیابی می کنند. این تمایلات در واقع واکنشی به تشدید تهدیدهای امنیتی و تروریستی است. "اقتدارگرایی پوپولیستی" گرایشی واقعی در جامعۀ امروز فرانسه است که بیشتر واکنشی است به تغییرات بزرگ فرهنگی که از چهل سال پیش در این کشور آغاز شده است. این گرایش اجتماعی و سیاسی را می توان در بین گروه های اجتماعی یافت که بیش از همه نتایج نابرابری ها و بی عدالتی های اجتماعی را متحمل شده اند.

از دیگر ویژگی های جامعۀ امروز فرانسه اولویت یافتن صیانت از محیط زیست است به طوری که ۵٠ درصد فرانسویان حفاظت از محیط زیست را به توسعۀ اقتصادی و اشتغال ترجیح می دهند. ٧۰ درصد فرانسویان دارای دیپلم های دانشگاهی و ۶٠ درصد فرانسویان برخوردار از بالاترین دستمزدها مدافع چنین اولویتی هستند. در این بین فرانسویان چپگرا بیش از همه مدافع حفاظت از محیط زیست هستند در حالی که فرانسویان راست گرا قویاً رشد اقتصادی و ایجاد مشاغل را همچنان اولویت اول خود می دانند.

دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید

اخبار جهان را با بارگیری اَپ ار.اف.ای دنبال کنید

بخش‌های دیگر را ببینید
این صفحه یافته نشد

صفحۀ مورد توجۀ شما یافته نشد.