میلوش فورمن کارگردان فیلم «پرواز بر فراز آشیانه فاخته» درگذشت

میلوش فورمن کارگردان و فیلمنامه نویس چک که در دهه هفتاد میلادی به تابعیت آمریکا درآمده بود، در دهه ۶۰ میلادی به فیلمسازان «موج نو»ی چکسلواکی سابق که منتقد حکومت کمونیستی این کشور بودند، پیوست. در این دوره بود که او با فیلم های «آس پیک»، «عشق‌های یک زن بلوند»، «کمک! آتش نشان!» در کشور خود به شهرت رسید.

میلوش فورمن در سال ۱۹۶۸ اندکی پیش از اشغال چکسلواکی به دست نیروهای نظامی پیمان ورشو که به دوره گسترش آزادی‌های فردی و اجتماعی در این کشور موسوم به «بهار پراگ» پایان داد، ابتدا به فرانسه و سپس به آمریکا مهاجرت کرد.

وی جایزه اسکار بهترین کارگردانی را در سال ۱۹۷۵ برای فیلم «پرواز بر فراز آشیانه فاخته» که در ایران با نام "دیوانه از قفس پرید" نمایش داده شد و در سال ۱۹۸۴ برای فیلم «آمادئوس» دریافت کرد.

فیلم «پرواز بر فراز آشیانه فاخته» علاوه بر اسکار بهترین کارگردانی، پنج جایزه دیگر را از این آکادمی دریافت کرد، اسکار بهترین فیلم، بهترین بازیگر نقش اول مرد برای جک نیکلسون، بهترین بازیگر نقش اول زن برای لوئیز فلچر و بهترین فیلمنامه اقتباس شده. این فیلم همچنین برنده شش جایزه از جوایز گلدن گلوب شد.

میلوش فورمن برای کارگردانی بخش هایی از فیلم آمادئوس در سال ۱۹۸۳ به پراگ بازگشت. این فیلم که بر اساس نمایشنامه‌ای به همین نام از پیتر شِیفِر ساخته شده است، ماجرای رقابت میان ولفگانگ آمادئوس موتزارت، آهنگساز و موسیقیدان مشهور اتریشی و آنتونیو سالیری، نوازنده و موسیقی‌دان برجسته ایتالیایی را در دربار ژوزف دوم در وین به تصویر کشیده است. فیلم آمادئوس ۴۰ جایزه هنری را از آن خود کرد، از جمله هشت جایزه اسکار، اسکار بهترین فیلم، بهترین فیلمنامه، بهترین بازیگر مرد، بهترین کارگردانی هنری، طراحی لباس، گریم و صدا برداری.

از میان دیگر فیلم های میلوش فورمن می توان فیلم های «مو»، «ولمونت» و «اشباح گویا» را نام برد که به ترتیب در سالهای ۱۹۷۹، ۱۹۸۹ و ۲۰۰۶ میلادی ساخته شده اند.