در اواخر سال ١٩۶٨، در الجزایر، گروه کوچکی مشغول فیلمبرداری فیلمی بود که بعدها به عنوان یکی از مشهورترین آثار سینمای سیاسی جهان شناخته شد: فیلم "زِد" (Z) که طی سال ١٩۶٩ نمایش داده شد، توجه افکار عمومی جهانی را به سرنوشت یونانی‌ها و خشونت "دیکتاتوری سرهنگ‌ها" جلب کرد.
سال ١٩۶٨ برای یونانی‌ها نه یادآور آزادی است و نه انقلاب. کودتای سرهنگ‌ها یک سال قبل (٢١ آوریل ۶٧) به نتیجه رسیده بود: پادشاه در موضع ضعف و انفعال قرار گرفت، قانون اساسی ملغی شد و موج بازداشت و شکنجه و سرکوب بر سر مردم فرود آمد.
اکثر هنرمندان یونانی به تبعید رفتند و کسانی که در فعالیت سیاسی جدی‌تر بودند، مثل تئودوراکیس، قبل از خروج از کشور از مرحلۀ زندان و شکنجه گذشتند.
اما به موازات اختناق داخلی یونان، همبستگی کم‌سابقه‌ای میان روشنفکران، دانشجویان و هنرمندان اروپای غربی و یونان شکل گرفت. کوستا گاوراس که در پاریس درس سینما خوانده بود، وقتی تصمیم گرفت فیلمی بر اساس رمان "زد" بسازد با اینکه پولی در بساط نداشت با استقبال و پشت‌گرمی چهره‌های بزرگ مواجه شد. ایو مونتان پذیرفت که بدون دستمزد بازی کند و تئودوراکیس که از زندان آزاد و به فرانسه تبعید شده بود، موسیقی فیلم را به عهده گرفت.
اما فیلمبرداری در یونان به دلایل بدیهی امکان نداشت. عاقبت در پاییز ١٩۶٨، فیلمبرداری "زِد" در الجزایر کلید خورد.
شش سال بعد، یعنی در سال ١٩٧۴ مردم یونان آزادی خود را از یوغ حکومت نظامیان جشن گرفتند...
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
آبونه شوید