رخشانه، ستارۀ سرشناس موسیقی افغانستان درگذشت
حمیده اصیل مشهور با نام هنری «خانم رخشانه»، هنرمند تابو شکن، یکی از پیش کسوتان موسیقی و از نخستین خوانندگان زن در افغانستان که با ترانه‌های ماندگار خود در یاد و خاطر مردم این کشور جاودانه است، شامگاه یکشنبه ۲۰ دسامبر، در سن ۸۰ سالگی در ایالات آمریکا دار فانی را وداع گفت.
نتشر شده در:
گوش کنید - ۰۷:۱۱
خبر درگذشت خانم رخشانه، صدای رسای موسیقی دهه‌های ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ افغانستان شامگاه پنجشنبه ۲۴ دسامبر، توسط خانواده شاه ولی، ترانه ساز و از نزدیکان این هنرمند منتشر شد. احمد ولی، خواننده سرشناس افغان نیز با انتشار یک پیام در فیسبوک این خبر را تایید کرد و نوشت: «با تآثر زیاد اطلاع حاصل نمودم که خانم رخشانه (حمیده جان اصیل) از جمله‌ی پیشگام ترین آواز خوانان زن/طبقه‌ی اناث وطن عزیز ما به دیار ابدی پیوستند.»
خواننده آهنگ معروف «چشم سیاه داری قربانت شوم من» نه تنها در افغانستان بلکه در ایران و تاجیکستان نیز علاقمندان زیادی داشت. از دیگر آهنگ‌های مشهور و ماندگار خانم رخشانه، می‌توان به «انار انار بیا به بالینم» و «حوصله من به سر آمد» اشاره کرد. رخشانه علاوه بر فارسی، چندین آهنگ به زبان پشتو نیز از خود به جا گذاشته است.
خانم رخشانه یکی از نخستین بانوان اهل افغانستان است که در رادیو تلویزیون ملی این کشور آواز خواند. آهنگ «ای دلستانم، آرام جانم، بشنو دمی آه و فغانم» اولین آهنگ پخش شده از وی در رادیوی کابل بود. این ستارۀ درخشان در طول زندگی هنری خود در افغانستان حدود ۶۰۰ آهنگ ضبط کرد که شمار زیادی در قلب و ذهن علاقمندان وی ماندگار شدند.
شهبانوی موسیقی افغانستان، خانم رخشانه در سال ۱۹۴۰ در خانواده‌ای که اهل جنوب این کشور بود، چشم به جهان گشود. مادر وی، خانم «بی بی خدیجه طرزی» یکی از نخستین معلمان مدرسه/مکتب دخترانه کابل بود که هم هارمونیه می‌نواخت و هم با همه راگا‌های (چهارچوب ملودیک هر قطع) موسیقی کلاسیک افغانستان آشنایی داشت. ستاره ماندگار موسیقی افغانستان در اغلب مصاحبه‌های خود گفته است که مادرش نقش مهمی در زندگی هنری وی داشته است.
خانم رخشانه که آواز خوانی را در «زینب ننداری»، نخستین مرکز هنری زنان در کابل، شروع کرده بود با تشویق پدرش، اصیل خان وزیری، ژنرال چهار ستاره ارتش افغانستان به رادیوی ملی این کشور رفت و صفحه جدیدی از زندگی هنری خود را رقم زد. وی از نخستین بانوان آوازخوان اهل افغانستان بود که با تابوشکنی در آن دوران، بدون حجاب در برنامه‌های فرهنگی حضور می یافت.
استاد خیال، استاد سرمست، استاد ننگیالی، شیر شرار، عزیز آشنا، سلیم قندهاری و چندین آهنگ ساز دیگر از جمله آهنگ سازان برجسته افغانستان هستند که برای خانم رخشانه آهنگ ساخته‌اند.
ستاره درخشان موسیقی افغانستان پس از کسب شهرت در این کشور همرا با استاد جلیل زلاند و استاد اول میر به ایران، تاجیکستان و ازبکستان رفت و آهنگ‌های خود را اجرا کرد.
خانم رخشانه پس از کودتای سال ۱۳۵۲ که به سلطنت ۴۰ ساله محمد ظاهر شاه، آخرین پادشاه افغانستان پایان بخشید، به دلیل اختلاف با رحیم نبیل، وزیر فرنگ وقت کم کم از آوازخوانی فاصله گرفت. این بانوی هنرمند پس از کوتادی « ۷ ثور» ۱۳۵۷ موسیقی را کنار گذاشت و به آمریکا مهاجرت کرد.
احمد سرمست، بنیانگذار و مدیر انستیتیوت ملی موسیقی افغانستان گفته است که «خانم رخشانه یکی از نخستین آوازخوانان زن بود که نقش بزرگی در نهادینه شدن جایگاه زن در موسیقی دارند.»
شهبانوی موسیقی افغانستان در رابطه با این که چگونه پا به عرصه موسیقی گذاشت به یکی از رسانه‌های این کشور چنین پاسخ داده بود: سوال جالبی است .من فکر می کنم موسیقی زاده عشق است و انسان باید در زندگی عاشق چیزی باشد ، تا ذهن و مغزش پیوسته در اطراف آن دور بزند و او را به خود مشغول دارد و او فکر کند، احساساتی شود و بالاخره زمزمه همان عشق را سردهد، و آن موسیقی شود. من نیز از آغاز کودکی عاشق بودم. حضرت مولانای بزرگ می‌گوید که هیچ زبانی توان تعریف عشق را ندارد ، مگر نوای موسیقی !»
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
آبونه شوید