رکورد شکنی ازدواج دختران ۱٠ تا ١۴ ساله در ایران؛ پدیدۀ «کودک همسری» به بارداری و طلاق در کودکان بسط یافته است
مطابق با آمار اخیر منتشر شده از سوی مرکز آمار ایران که مربوط به بهار سال جاری است، آمار فصلی ازدواج دختران ده تا چهارده ساله با توجه به آمارهای مشابه فصلی طی دو سال اخیر، به بالاترین میزان خود رسیده است. بدین ترتیب پدیدۀ کودک همسری به غیر از تبعات روحی و روانی، به بارداری ناخواسته و پدیدۀ «طلاق در کودکان» نیز منجر شده است. بر اساس گزارش ها، ایران پس از کشور گینه رتبه دوم حداقل سن ازدواج را دارد.
نتشر شده در: : روزآمد شده در
بر اساس جدیدترین آمار منتشر شده از سوی مرکز آمار ایران، تعداد ۹۷۵۳ دختر ۱۰ تا ۱۴ ساله در بهار سال جاری ازدواج کرده اند که این تعداد در مقایسه با آمارهای فصلی دو سال اخیر، بالاترین آمار فصلی ازدواج دختران ۱۰ تا ۱۴ ساله است و می توان گفت رکورد آمار فصلی ازدواج دختران در این بازه سنی و طی دو سال اخیر، در بهار ۱۴۰۰ شکسته شد.
مطابق با همین آمار، ۴۵ هزار و ۵۲۲ دختر ۱۵ تا ۱۹ ساله نیز در بهار ۱۴۰۰ ازدواج کرده‌اند و این در حالی است که آمار مذکور تنها مربوط به ازدواج‌های ثبت رسمی شده در سازمان ثبت احوال کشور است و به گفته کارشناسان اغلب ازدواج کودکان ثبت نشده و همین امر منجر به نبود آمار دقیق در این حوزه می شود.
از سوی دیگر، بر اساس آمار منتشر شده، ازدواج شش پسر کمتر از ۱۵ سال و ۶۵۷۳ پسر ۱۵ تا ۱۹ ساله نیز در بهار ۱۴۰۰ به ثبت رسیده است.
همچنین در آمار فصلی ازدواج پسران و دختران ۱۵ تا ۱۹ ساله نیز به نوعی رکورد در بهار امسال شکسته شد و تعداد ازدواج های به ثبت رسیده دختران و پسران ۱۵ تا ۱۹ ساله در بهار سال جاری در قیاس با آمارهای مشابه فصلی طی دو سال گذشته، بالاترین تعداد است.
این در حالیست که مطابق با ماده ۱۰۴۱ قانون مدنی «عقد نکاح دختر قبل از رسیدن به سن ۱۳ سال تمام شمسی و پسرقبل از رسیدن به سن ۱۵ سال تمام شمسی منوط است به اذن ولی به شرط رعایت‌مصلحت با تشخیص دادگاه صالح» و در این بین اگرچه اغلب موارد کودک همسری به طور غیر قانونی رخ داده و ثبت نمی‌شوند اما بعضاً قضات برای تشخیص مصلحت طفل، تنها رضایت پدر و بلوغ جسمی کودک را در نظر گرفته و رضایت و آگاهی طفل و بلوغ فکری وی را لحاظ نمی‌کنند.
همچنین کارشناسان معتقدند اعطای وام ازدواج می تواند از جمله عوامل تسهیل کنندۀ کودک همسری محسوب شود.
پدیدۀ «کودک همسری» به پدیده های «کودک مادر» و «کودک مطلقه» بسط یافته است
عدم توجه مسئولین به پدیده «کودک همسری»، تنها به ازدواج کودکان ختم نشده و مطابق با آمار، این پدیده بسط یافته و در قالب «کودک مادر»، «کودک پدر» و «کودک مطلقه» نیز در حال جلوه‌گری است.
مطابق با آمار منتشر شده از سوی مرکز آمار ایران، در بهار سال جاری تولد ۲۹۳ کودک از مادران کمتر از ۱۵ سال و یک کودک از پدر کمتر از ۱۵ سال نیز به ثبت رسیده است. همچنین، تولد ۱۵ هزار و ۳۵۵ کودک از مادران و ۶۷۴ کودک نیز از پدران ۱۵ تا ۱۹ ساله در همین بازه زمانی ثبت شده است.
بر اساس شمار تولدهای ثبت شده توسط سازمان ثبت احوال کشور در شش ماهه نخست سال جاری و با توجه به سن مادر در زمان ثبت تولد فرزند، طی شش ماهه نخست امسال ۷۴۷ ولادت برای مادرانی که زمان ثبت تولد فرزند خود ۱۰ تا ۱۴ سال سن داشته اند به ثبت رسیده است. همچنین از شش فروردین سال جاری تا ۲۸ آبان امسال، ۹۶۹ کودک از مادران ۱۰ تا ۱۴ ساله و ۴۴ هزار و ۸۹۶ کودک نیز از مادران ۱۵ تا ۱۹ سال متولد شده‌اند.
بر اساس گزارش ها طی شش ماهه نخست سال جاری، به ترتیب شش استان سیستان و بلوچستان، خوزستان، خراسان رضوی، گلستان، کرمان و آذربایجان شرقی استان‌هایی هستند که در آنها بیشترین ولادت کودکان از مادران ۱۰ تا ۱۴ ساله به ثبت رسیده است.
بخش دیگر آمار منتشر شده از سوی مرکز آمار ایران نیز، خبر از طلاق ۱۷۲ دختر بچه ۱۰ تا ۱۴ ساله در بهار ۱۴۰۰ و پدیده «کودک مطلقه» می دهد. در واقع مطابق با آمار منتشره از سوی مرکز آمار ایران، در بهار امسال علاوه بر ۱۷۲ دختر بچه ۱۰ تا ۱۴ ساله، ۳۰۴۴ دختر و ۱۴۷ پسر ۱۵ تا ۱۹ ساله نیز طلاق گرفته اند.
ایران پس از گینه رتبه دوم حداقل سن ازدواج را دارد
سمیه رنگین کمان پژوهشگر رشتۀ مطالعات حقوق خانواده با تأکید بر لزوم نوجه مسئولین به پدیدۀ کودک همسری، اظهار داشت «بر اساس کنوانسیون حقوق کودک که ایران نیز به آن ملحق شده است، هر رفتاری که (به اراده کودک یا فرد دیگری) موجب اخلال در رشد طبیعی کودک شود، قابل قبول نبوده و ممنوع است. از سوی دیگر طبق اسناد بین المللی تعیین حداقل سن ازدواج باید به گونه ای باشد که فرد بتواند در آن سن رضایت موثر و انتخاب آگاهانه داشته باشد».
وی تصریح کرد که عرف و رسوم محلی، درگیر شدن کودک در روابط با جنس مخالف توام با تعصب خانواده، سر پوش گذاشتن بر روابط خارج از نکاح با فرد خاص، انگیزه های مذهبی مانند جلوگیری از افتادن در ورطه گناه، مسائل فرهنگی مانند ترس از دست دادن موقعیت خوب ازدواج یا بدون همسر ماندن طفل، عدم امکان تامین هزینه های فرزند، فقر خانواده و دریافت وجه در مابه ازای به ازدواج در آوردن دختر، بی سوادی یا اختلالات روانی والدین، ناتنی بودن یکی از والدین، بی سرپرست یا بد سرپرست بودن طفل ، از عمده عواملی هستند که می‌تواند در بروز پدیده کودک همسری نقش داشته باشند.
وی درباره حداقل سن ازدواج در کشورهای مختلف مدعی شد: «ایران پس از کشور گینه که حداقل سن ازدواج در آن ۱۲ سال است، با حداقل سن ۱۳ سال برای ازدواج، رتبه دوم را دارد. در برخی کشورها نیز مانند موزامبیک، ماداگاسکار ونزوئلا و بولیوی حداقل سن ازدواج ۱۴ سال است».
در سال‌های اخیر تلاش‌هایی برای اصلاح قوانین مرتبط با کودک همسری صورت گرفت، از جمله طرحی در مجلس ارائه شد که «حداقل سن ازدواج در دختر ۱۶ سال تمام و در پسر ۱۸ سال تمام» تعیین شده بود ولی با توجه به مخالفت برخی مراجع تقلید شیعه این طرح رد شد. در سال ۹۷ نیز لایحه منع ازدواج با کودکان در کمیسیون قضایی مجلس شورای اسلامی رد شد.
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
آبونه شوید