مراسم آتش سپاری هندوباوران افغانستان و مشکلات آنان

مراسم بعد از مرگ، در ادیان مختلف، به شیوه های مختلف صورت میگیرد. هندو باوران افغانستان، که بر اساس اعتقادات مذهبی خود جسد مرده را میسوزانند دچار مشکلات فراوانی شده اند چونکه مرده سوزان کابل، غصب شده است.

آنچه مربوط به افغانستان میشود، در دین قدیمی زردشتی، میت را در محلی بنام دخمه میگذاشتند تا پرندگان «لاشخوار» جسد را از بین ببرند. در اسلام همه میدانند که مرده به خاک سپرده میشود. ولی صحبت امروز، در مورد هندوان است، که جنازه را به آتش می سپارند.

طرف صحبت امروز ما، آقای داکتر فقیر چندیهوک است که یکی از هموطنان هندو مذهب ما میباشد. 

قبل از همه در مورد فلسفۀ سوزاندن جسد شخص مرده، از آقای چندیهوک پرسیدم و جواب آقای چندیهوک اینست که، ادیانیکه منشاء هندی دارند یعنی هندویسم، بودیسم، سکیسم و جینیسم، بر اصالت روح تکیه میکنند و برای این مذاهب، بعد از مرگ، جسمی که جان داده است، ارزشی ندارد و باید سوزانده شود تا اجزای آن به طبیعت برگردند.

البته در عین زمان، در این مذاهب عقیده بر ابدیت روح است، که همیشه زنده میماند و بعد از مرگ یک شخص، روحش در بدن شخص دیگری تناسخ میکند.

در حالیکه در این چنین مراسم، معمولاً دین و مذهب تعین کننده میباشد، ولی در کشور های غربی، تعداد روز افزون مردم، با حرکت از عقل گرایی، به این نتیجه رسیده اند که به آتش سپردن جسد مرده بهترین شیوه است و بسیاری از مردم غرب بدون اعتقاد به اصول این مذاهب، این شیوه را پیروی میکنند.

درین مورد آقای چندیهوک میگوید که یکی از دلایل آن همان اصالت روح است. یعنی بخاک سپردن باعث ایجاد مقبره میشود و مراسمی که در مقبره صورت میگیرد، نوعی از اهمیت دادن به جسم است، که اصل اصالت روح را تا حدی رد میکند. همچنان به دلیل پیشرفت های تکنیکی،این شیوه از نظر اقتصادی هم بهتر و ارزان تر میباشد.

و اما، در مورد مشکلات فعلی هندوباوران افغانستان، آقای چندیهوک میگوید که در زمان های گذشته، هندوان افغانستان، در "قلعچۀ بینی حصار" یک «هندو سوزان» یا یک «شمشان بومی» داشتند، که خارج از شهر بود و زمین های اطراف آن هم متعلق به هندوان بود. به این ترتیب، هندوان کابل میتوانستند مراسم خود را در شرایط خوب و بدون مزاحمت به دیگران انجام بدهند. بعد از سالیان جنگ و هرج و مرج ناشی از آن، این اراضی بصورت غیر قانونی غصب شده اند. امروز مردمان هندو مذهب، جایی برای ادای این مراسم ندارند. این مراسم را آنان فعلاً بصورت استثنایی در درمسال اجرا میکنند، در حالیکه اصولاً مراسم مربوط به مرگ، خارج از درمسال برگذار میشود و جای جداگانه ای را اقتضا میکند.

امروز چون فضا تغییر کرده است و دموکراسی به همه حق  میدهد تا حقوق خود را درخواست یا لااقل مطرح کنند، هندوان افغانستان هم میخواهند «شمشان بومی» خود را دوباره به دست بیاورند و درد سر خانواده های سوگوار را رفع کنند. واپس گیری زمین های هندوان مسئولیت حکومت و سازمان های حقوقی و امنیتی کشور است.

در دراز مدت، آقای چندیهوک فرهنگ تحمل و برادری را پیشنهاد میکند که بر اساس آن همه بتوانند با دین و مذهب متفاوت، در پهلوی همدیگر بصورت مسالمت آمیز زندگی کنند.