نگرانی کشورهای مجاور روسیه: گرجستان و مولداوی خواهان پیوستن به اتحادیۀ اروپا هستند

تجاوز نظامی روسیه به اوکراین، تمامی کشورهای مجاور را سخت نگران کرده است. در این میان، دو کشور کوچک مولداوی و گرجستان که خود را بسیار آسیب‌پذیر و در خطر می‌بینند، تلاش می‌کنند تا با الحاق به اتحادیۀ اروپا، امنیت خود را بهبود بخشند.

(Carte : C. Wissing / RFI) Carte Mer noire Géorgie Russie Ukraine Sebastopol Sotchi Poti Batoumi Soukoumi

روز پنجشنبه سوم مارس/۱۲ اسفند، چند ساعت بعد از گرجستان، جمهوری مولداوی نیز نامزدی خود را برای ورود به اتحادیۀ اروپا رسماً اعلام کرد. مولداوی با ۳۳هزار کیلومتر مربع مساحت، نزدیک به هزار کیلومتر مرز زمینی با اوکراین دارد. رئیس جمهوری این کشور گفت: "بعضی تصمیم‌ها را باید قاطعانه و سریع گرفت". مولداوی نگران است که روسیه بعد از تصرف اوکراین، پیشروی خود را در خاک این کشور ادامه دهد.

بلافاصله بعد از آغاز تهاجم روسیه - پیش از گرجستان و مولداوی - رئیس جمهوری اوکراین از بروکسل خواسته بود که عضویت کشورش را فوراً بپذیرد. با اینحال به نظر نمی‌رسد که اتحادیۀ اروپا به سرعت پاسخ مثبتی به این تقاضاها بدهد.

اگرچه اتحادیۀ اروپا و آمریکا قاطعانه در برابر روسیه موضع گرفته‌اند، اما هنوز مطلقاً مایل نیستند که وارد یک رویارویی مستقیم و پرخطر شوند.

ورود به اتحادیۀ اروپا یک روند طولانی دارد. قبل از هرچیز باید قوانین کشور متقاضی را با قوانین و مقررات اتحادیۀ اروپا هماهنگ گرد. همچنین معیارهای اقتصادی اتحادیۀ اروپا باید رعایت شود. و بالاخره، هر ۲۷ کشور عضو اتحادیه باید به اتفاق آراء، عضو جدید را بپذیرند.

بعید به نظر می‌رسد که اعضای کنونی، ورود کشوری چون مولداوی را که یکی از فقیرترین کشورهای قارۀ اروپاست، قبول کنند.

گرجستان نیز اگرچه با اوکراین مرز مشترک ندارد اما به لحاظ جغرافیای سیاسی کاملاً زیر دست روسیه است. دولت گرجستان هم از بروکسل خواسته که تقاضای عضویتش را به طور اضطراری بررسی کند. گرجستان که از نظر مساحت تقریباً دو برابر مولداوی است، بیش از ۷٠٠ کیلومتر مرز مشترک با روسیه دارد.

رفتار محتاطانۀ ناتو

دول غربی از درگیری نظامی با روسیه بسیار اکراه دارند و تا جایی که ممکن باشد از این احتمال دوری می‌کنند. سازمان ناتو نیز موضع مشابهی دارد. ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو بار دیگر گفت: "ما به دنبال جنگ نیستیم. ناتو یک پیمان دفاعی است". رئیس جمهوری اوکراین به اصرار از کشورهای غربی و ناتو می‌خواهد که حریم هوایی اوکراین را ببندند و مانع تجاوز هواپیماهای روسی بشوند. اما ناتو و دولت‌های غربی از این کار سر باز می‌زنند، زیرا بستن حریم هوایی اوکراین به معنای ایجاد یک پوشش دفاعی ضدهوایی، و در نهایت آمادگی برای حمله به هواپیماهای روسی است، چیزی که هنوز غربی‌ها از آن اجتناب می‌کنند. به گفتۀ یک دیپلمات شاغل در سازمان ناتو "ایجاد منطقۀ ممنوعیت پرواز یک حرکت تهاجمی است و عملاً به معنای ورود به جنگ است".