دادگاه حقوق بشر اروپا نخستین پرواز انتقال پناهجویان از بریتانیا به رواندا را لغو کرد

نخستین پرواز برنامه‌ریزی شده برای انتقال پناهجویان از بریتانیا به رواندا که قرار بود شب سه‌شنبه ۱۴ ژوئن/۲۴ خرداد‌ماه انجام شود، با مداخله دادگاه حقوق بشر اروپا در آخرین لحظه لغو شد. به رغم جلوگیری از انجام این پرواز، بوریس جانسون، نخست وزیر بریتانیا گفته است که در برابر چالش‌های حقوقی کوتاه نخواهد آمد و طرح دولت خود را اجرایی خواهد کرد.  

تصویری از هواپیمایی که قرار بود نخستین گروه از پناهجویان را از بریتانیا به رواندا منتقل کند، ۱۴ ژوئن ۲۰۲۲. Le Boeing 767 qui devait amener des migrants au Rwanda, à la base militaire d'Amesbury, le 14 juin 2022. © JUSTIN TALLIS/AFP

هر چند دولت بوریس جانسون، نخست وزیر بریتانیا تاکید دارد که طرح بحث‌برانگیز انتقال پناهجویان از این کشور به رواندا را اجرایی خواهد کرد، اما نخستین پرواز برنامه‌ریزی شده برای انتقال پناهجویان که قرار بود شب سه‌شنبه ۱۴ ژوئن/۲۴ خرداد‌ماه انجام شود، با دستور دادگاه حقوق بشر اروپا در آخرین لحظه لغو شد.

بر اساس گزارش رادیوی بین‌المللی فرانسه، شمار پناهجویانی که قرار بود با نخستین پرواز به رواندا منتقل شوند، به دلیل چالش‌های قانونی از ۱۳۰ به ۷ نفر کاهش یافته بود و در نهایت این پرواز به خاطر دستور دادگاه حقوق بشر اروپا (ECHR) انجام نشد.   

نخستین پرواز برنامه‌ریزی شده برای انتقال پناهجویان از بریتانیا به رواندا قرار بود ۷ نفر از جمله سه ایرانی را که برای پناهندگی به بریتانیا آمده بودند، به رواندا در شرق آفریقا منتقل کند. با وجود تلاش‌های دولت بوریس جانسون، این پرواز یک ساعت و نیم قبل از برخاستن هواپیما به حکم دادگاه حقوق بشر اروپا لغو شد.

در پی لغو این پرواز، پریتی پاتل، وزیر کشور بریتانیا دستور دادگاه حقوق بشر اروپا برای لغو پرواز انتقال پناهجویان به رواندا را مایوس‌کننده خواند. وی در همین حال تاکید کرد که دولت بوریس جانسون در برابر چالش‌های حقوقی کوتاه نخواهد آمد و طرح دولت خود را اجرایی خواهد کرد. 

افزون بر این، پریتی پاتل ضمن انتقاد از حکم دادگاه حقوق بشر اروپا برای لغو نخستین پرواز برنامه‌ریزی شده برای انتقال پناهجویان از بریتانیا به رواندا تصریح کرد که دولت این کشور درحال برنامه‌ریزی برای فرستادن پناهجویان با پرواز بعدی به رواندا است.

طرح جنجالی دولت بوریس جانسون تاکنون واکنش‌های گسترده‌ای را در بریتانیا و در بیرون از این کشور در پی داشته است. اسقف‌های اعظم ۲۵ کلیسای بریتانیا روز سه‌شنبه در نامه‌ای سرگشاده به روزنامه تایمز، با محکوم کردن سیاست‌های دولت بوریس جانسون، طرح جنجالی وی برای فرستادن پناهجویان به رواندا را مایه شرمساری و غیراخلاقی خواندند.   

آن‌ها در نامه سرگشاده اخیر خود که بخشی از آن در تارنمای روزنامه چرچ تایمز نیز منتشر شده است همچنین  تاکید کردند: «چه نخستین پرواز اخراج پناهجویان بریتانیا را به مقصد رواندا ترک کند یا نه، این سیاست ما را به عنوان یک ملت شرمسار می کند.»

بریتانیا در حال حاضر از امضا کنندگان کنوانسیون حقوق بشر اروپا به شمار می‌رود. با ادامه پافشاری‌های دادگاه حقوق بشر اروپا برای جلوگیری از اجرای طرح بوریس جانسون، این احتمال وجود دارد که بریتانیا نیز تصمیم بگیرد همچون روسیه و بلاروس از کنوانسیون حقوق بشر اروپا خارج شود. 

فرستادن پناهجویان از بریتانیا به رواندا، آن‌ها را از حقوقی محروم می‌کند که بنا بر کنوانسیون بین‌المللی پناهندگی متعلق به آنان است. بر اساس این کنوانسیون، پرونده پناهندگی پناهجویان باید در کشوری که آن را برای پناهنده شدن انتخاب کرده‌اند مورد بررسی قرار گیرد. 

دولت بوریس جانسون که در ماه آوریل سال جاری (۲۰۲۲) در مورد انتقال پناهجویان با رواندا به توافق رسید، قصد دارد با اجرای طرح خود، تمامی پناهجوانی را که از نخستین روز ماه ژانویه سال ۲۰۲۲، از مسیرهایی غیرقانونی وارد بریتانیا شده‌اند به رواندا منتقل و در آن‌جا به درخواست پناهندگی آن‌ها «رسیدگی» کند.