شورش گروه واگنر در روسیه؛ پوتین: «خیانت» است و «کوبنده» پاسخ می‌دهیم

در حالی که روسیه در شوک ناشی از شورش گروه شبه نظامی واگنر است و رهبر این گروه، یوگنی پریگوژین اعلام کرده که کنترل شهر کلیدی روستوف را به دست گرفته است، ولادیمیر پوتین شنبه ۲۴ ژوئن (سوم تیرماه) این اقدام را «خنجر از پشت» توصیف کرد. رئیس جمهور روسیه گفت که دستوراتی برای تثبیت اوضاع داده است.

ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، ۲۴ ژوئن ۲۰۲۳. © AP

ولادیمیر پوتین صبح شنبه ۲۴ ژوئن طی یک سخنرانی خطاب به ملت روسیه پس از اعتراف به وضعیت «دشوار» و با اشاره به یک «تهدید مرگبار» برای کشورش، اطمینان داد که «دستورات لازم» را به ارتش برای بازپس گیری کنترل کشور داده است.

سخنان پوتین پس از آن اتفاق افتاد که رهبر گروه شبه‌نظامی واگنر، یوگنی پریگوژین در یک سری پیام‌های صوتی، خواستار قیام علیه فرماندهی نظامی روسیه شد. او ارتش را به بمباران اردوگاه‌های نظامی گروه واگنر متهم کرد. یوگنی پریگوژین با ادعای رهبری یک «حرکت برای عدالت» و نه «کودتای نظامی» می گوید که با ۲۵ هزار نیروی خود «آماده مرگ» است تا «مردم روسیه را آزاد کند».

او بامداد شنبه اعلام کرد که نیروهایش که تاکنون در اوکراین مستقر بوده‌اند، از مرز عبور کرده و وارد منطقه روستوف شده‌اند، جایی که مقر فرماندهی جنوبی ارتش روسیه در آن قرار دارد و از آنجا عملیات نظامی در اوکراین هماهنگ می‌شود. پریگوژین در کانال تلگرام خود ادعا کرد که نیروهای وی کنترل شهر راهبردی روستوف را  به دست گرفته‌اند. او در ویدئویی ضمن اعلام ساعت ۷:۳۰ صبح (۴:۳۰ به وقت گرینویچ) گفت : «سایت‌های نظامی در روستوف از جمله فرودگاه تحت کنترل هستند».

ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه ضمن اذعان به اینکه نیروهای روسی کنترل شهر کلیدی روستوف را در دست ندارند، بدون نام بردن از شخص پریگوژین، اقدام نیروهای واگنر را «خنجر از پشت» توصیف کرد. او  قول داد پاسخی «کوبنده» به عاملان این شورش بدهد. پوتین همزمان از گروه واگنر به عنوان «قهرمانان آزادی دونباس» در شرق اوکراین یاد کرد.

در واکنش به اقدامات رهبر گروه واگنر، دادستانی روسیه بلافاصله تحقیقاتی علیه او به اتهام «شورش مسلحانه» آغاز کرد. همچنین کمیته ملی ضد تروریسم روسیه اعلام کرد وضعیت ضد تروریستی در مسکو، پایتخت روسیه و اطراف آن و همچنین در منطقه وورونژ در مرز اوکراین برقرار شده است. این کمیته گفته است «به منظور جلوگیری از اقدامات تروریستی احتمالی در قلمرو شهر مسکو و وورونژ، چنین تصمیمی گرفته شده است.»

واکنش اوکراین

مشاور رئیس جمهور اوکراین معتقد است که این تازه آغاز بحران ناشی از شورش گروه شبه نظامی واگنر در روسیه است.

میخائیلو پودولیاک در توییتر گفت: «این تنها آغاز [اتفاقات] در روسیه است. شکاف بین نخبگان بسیار آشکار است. توافق و وانمود کردن به اینکه همه چیز حل شده است، کارساز نخواهد بود».

#Prigozhin's (#Wagner) counter-terrorist operation on the territory of #Russia has already led to the capture of #Rostov, several federal highways, the headquarters of the Southern District and "#SMO." The events gained widespread publicity in Russia and even an insulting legal… pic.twitter.com/2nNoxizcvP

— Михайло Подоляк (@Podolyak_M) June 24, 2023

میخائیل خودورکوفسکی  از مخالفان مسکو و تاجر بزرگ روسی در تبعید خواستار «کمک» به رهبر واگنر در برابر رژیم پوتین شد. او در شبکه اجتماعی تلگرام نوشت: «بله، حتی به شیطان هم باید کمک کرد اگر او تصمیم بگیرد که علیه این رژیم حرکت کند! (...) اگر این جنایتکار [ایوگنی پریگوژین] بخواهد برای آن دیگری [ولادیمیر پوتین] مزاحمت ایجاد کند، اکنون زمان اخم کردن نیست. اکنون باید کمک کنیم».