شروع ماه رمضان در نوار غزه در سایه «قحطی گسترده» و بدون چشم‌انداز برقراری آتش‌بس

مقامات کشورهای میانجی مذاکرات میان اسرائیل و حماس و همچنین ایالات متحده از هفته‌ها پیش نسبت به برقراری یک آتش‌بس پیش از فرا رسیدن ماه رمضان ابراز خوشبینی می‌کردند. حالا این ماه مقدس برای مسلمانان آغاز شده ولی هیچ خبری از توقف جنگ، ارسال کمک‌های بشردوستانه کافی برای فلسطینیان نوار غزه و آزادی گروگان‌های اسرائیلی نیست. 

ساکنان غزه در انتظار کمک‌های بشردوستانه، ۹ مارس ۲۰۲۴. © AP - Mahmoud Essa

اردن، ایالات متحده، فرانسه، بلژیک و مصر روز یکشنبه ۱۰ مارس کمک‌هایی را از طریق هوایی به مناطقی از نوار غزه رساندند. اما به گفته سازمان ملل که نسبت به «قحطی گسترده تقریبا اجتناب ناپذیر» در غزه هشدار داده، ارسال هوایی و دریایی کمک‌ها نمی‌تواند جایگزین مسیر زمینی شود، مسیری که توسط اسرايیل به شدت کنترل می‌شود و سرعت ارسال کمک‌ها در آن بسیار پایین‌تر از نیازهاست.

یک کشتی حامل ۲۰۰ تن مواد غذایی که توسط سازمان غیردولتی اسپانیایی Open Arms اجاره شده بود، قرار بود روز یکشنبه قبرس را به مقصد غزه ترک کند، اما خروج آن تا کنون تایید نشده است. به گزارش خبرگزاری فرانسه، روز یکشنبه ساکنان غزه به امید رسیدن این کشتی به مناطق ساحلی در جنوب شهر غزه آمدند. یکی از آن‌ها به این خبرگزاری گفت: «از امروز صبح منتظر بودم، [زیرا دوشنبه] ماه مبارک رمضان آغاز می‌شود و وضعیت غم انگیز است».

همچنین بخوانیدبرای جلوگیری از «قحطی قریب‌الوقوع»، جوبایدن فرمان ایجاد یک بندر موقت در سواحل غزه را داد

به گزارش وزارت بهداشت حماس، در شبانه‌روز گذشته ۶۷ نفر در حملات اسرائیل به نوار غزه کشته شدند. به گفته این منبع، شمار کشته‌های فلسطینی جنگ اسرائیل و حماس به ۳۱ هزار و ۱۱۲ نفر رسیده است. جنگی که با حمله هفتم اکتبر حماس به اسرائیل و کشته شدن هزار و ۱۶۰ نفر و پاسخ تل‌آویو به آن آغاز شد، در حال حاضر باعث ایجاد بک بحران انسانی بزرگ در این سرزمین فلسطینی شده است.

چشم‌انداز تاریک توقف جنگ

با وجود گفتگوهای جدید در اوایل ماه مارس در قاهره، کشورهای میانجی (ایالات متحده، قطر و مصر) نتوانستند قبل از شروع ماه رمضان در روز دوشنبه به توافقی بر سر آتش بس دست یابند.

اسماعیل هنیه، رهبر حماس، روز یکشنبه اطمینان داد که حماس آماده مذاکره است. یک منبع نزدیک به مذاکرات هم روز یکشنبه به خبرگزاری فرانسه گفت که به منظور دستیابی به یک توافق در نیمه اول ماه رمضان «در ۱۰ روز آینده تلاش‌های دیپلماتیک تسریع خواهد شد‌». 

حماس خواستار یک آتش‌بس قطعی و خروج نیروهای اسرائیلی از نوار غزه قبل از هرگونه توافق در مورد آزادی گروگان‌هایی است که هنوز در غزه نگهداری می‌شوند. اسرائیل اما از حماس می‌خواهد فهرست دقیقی از گروگان‌هایی که هنوز زنده هستند ارائه کند، اما جنبش فلسطینی می‌گوید نمی‌داند چه کسی «زنده یا مرده» است.

ایالات متحده نگران است که در صورت ادامه جنگ در ماه رمضان، وضعیت به ویژه در قدس شرقی، جایی که مسجد الاقصی، سومین مکان مقدس اسلام در آن قرار دارد، «بسیار خطرناک» شود.

در واشنگتن، جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا که هدف انتقادهای فزاینده‌ای به دلیل حمایتش از اسرائیل قرار دارد، در مواجهه با تعداد روزافزون تلفات غیرنظامیان در غزه، پیام همبستگی خود را برای آغاز ماه مبارک رمضان ارسال کرد.

همچنین بخوانیدجوبایدن می‌گوید در روزهای رمضان به یاد «رنج وحشتناک» فلسطینی‌‎ها خواهد بود

رئیس جمهور ایالات متحده گفت: «درحالی که مسلمانان در روزها و هفته‌های آینده در سراسر جهان گرد هم می‌آیند تا روزه خود را افطار کنند، درد و رنج مردم فلسطین برای بسیاری از مردم در مرکز توجه قرار دارد. برای من چنین است».

همچنین آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد «پیام ویژه‌ای از همبستگی و حمایت برای همه کسانی که از وحشت غزه رنج می‌برند» ارسال کرد. وی در ویدئویی در شبکه اجتماعی ایکس گفت: در این روزهای سخت، روح رمضان چراغ امید است و یادآور انسانیت مشترک ماست». 

بنیامین نتانیاهو با وجود انتقادهای صریح از سوی متحد آمریکایی خود، روز یکشنبه از ادامه حمله به غزه دفاع کرد. جو بایدن روز شنبه در شبکه ام‌اس‌ان‌بی‌سی گفت که نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی «بیشتر به ضرر اسرائیل عمل می‌کند تا به سود أن».

نتانیاهو روز یکشنبه در مصاحبه ای با روزنامه پولیتیکو گفت، بایدن «اشتباه می‌کند». نخست وزیر اسرائیل گفت که سیاستی را دنبال می‌کند که «اکثریت قاطع اسرائیلی‌ها از آن حمایت می‌کنند». اوهمچنین افزود که هموطنانش از رد کردن قاطعانه تشکیل کشور فلسطینی از سوی وی، حمایت می‌کنند.