دوگل، مردی که شعلۀ مقاومت فرانسه را در مقابل فاشیسم زنده نگه داشت

هشتاد سال پیش در چنین روزی ژنرال دوگل اندکی پس از ورود به لندن در پیامی تاریخی که از طریق امواج رادیویی "بی بی سی" در هجدهم ژوئن ١٩٤١ پخش شد، نظامیان، مهندسان، کارگران و مردم فرانسه را به ادامۀ مبارزه با قوای اشغالگر آلمان نازی فراخواند، در حالی که "مارشال فیلیپ پتن" که زمام امور را در فرانسه به دست گرفته بود خواستار ترک مخاصمه و تسلیم فرانسه در مقابل ارتش آلمان نازی شده بود. 

ژنرال شارل دو گل. © ©BBC/Public domain

ژنرال دوگل پیام هجدهم ژوئن خود را با این عبارت به پایان برده بود که : "شعلۀ مقاومت فرانسه نباید خاموش شود و خاموش نیز نخواهد شد."

پس از پایان جنگ و شکست آلمان نازی ژنرال دوگل در بیست و یک دسامبر ١٩٥٨ به عنوان نخستین رئیس جمهور جمهوری پنجم فرانسه برگزیده شد. هفت سال بعد دوگل از نو در انتخابات ١٩٦٥ برای دومین بار در مقام خود ابقاء شد. نخستین دورۀ ریاست جمهوری دوگل با جنگ استقلال الجزایر، پایان استعمار در آفریقا و ورود دوبارۀ فرانسه به عنوان قدرت جهانی در مناسبات بین المللی مصادف شد. دورۀ دوگل در عین حال با شکوفایی اقتصادی و فرهنگی فرانسه و همچنین جنبش مه ١٩٦٨ همزمان بود که تغییرات شگرفی در این کشور و دیگر کشورها به وجود آورد.

در آوریل ١٩٦٩ دوگل پس از شکست در یک همه پرسی از قدرت کناره گیری کرد و همان سال چشم بر جهان فروبست. در توصیف او مورخ فرانسوی میشل ونوک گفته است که "دو گل نه چپگرا بود نه راست گرا او مرد تاریخ بود" و مردانی از جنس او در تاریخ حقیقتاً نادرند.

به مناسبت هشتادمین سالگرد فراخوان مقاومت دوگل، امانوئل ماکرون، رئیس جمهوری فرانسه، امروز پنجشنبه هجدهم ژوئن در مراسمی در پاریس و سپس لندن یاد رهبر مقاومت فرانسه علیه آلمان نازی را گرامی داشت و بر اهمیت تاریخی پیوند فرانسه و بریتانیا تأکید نمود.

در پاریس رئیس جمهوری فرانسه از موزۀ آزادی فرانسه از اشغال آلمان نازی بازدید کرد و با "اوبر ژرمن"، نود و نه ساله، و یکی از چهار همراه باقیماندۀ دورۀ دوگل در نهضت مقاومت ملاقات نمود. ماکرون همچنین به همراه رئیس جمهوری پیشین فرانسه، نیکلا سرکوزی، در مراسم سنتی ادای احترام در مقابل بنای یادبود قلۀ "والریین" – محل اعدام غالب اسرای مقاومت توسط ارتش نازی – شرکت کرد و همزمان هواپیماهای نیروهای هوایی فرانسه و انگلستان بر فراز این قله و مجسمۀ وینستون چرچیل در مقابل "کاخ کوچک" پاریس پرواز کردند.

در لندن قرار است رئیس جمهوری فرانسه پس از ملاقات با شاهزاده چارلز، ولیعهد انگلستان، با نخست وزیر انگلستان بوریس جانسون نیز دیدار و گفتگو کند.