رخشان بنی اعتماد: زن متعهد ایرانی

رخشان بنی اعتماد: "زن متعهد ایرانی"، نام کتابی است که به تازگی ، "آلن برونه" فیلمساز و مستند ساز فرانسوی در باره این سینما گر مهم ایرانی، در کلکسیون "ایران در حال گذار" انتشاراتی "لارمتان" روانه بازار کرده است. در این کتاب 238 صفحه ای، "آلن برونه" نه تنها به معرفی و تجزیه و تحلیل آثار "رخشان بنی اعتماد" می پردازد، بلکه به بهانه موضوع فیلم فرهنگ سنتی اجتماعی رایج ایران را به خواننده می شناساند. و این یکی از نکته های بسیار جالب کتاب برای خواننده فرانسوی ویا خارجی می تواند باشد.

کتاب "رخشان بنی اعتماد: زن متعهد ایرانی" با پیشگفتاری آغاز می شود که در آن از 15 ماه پژوهش برای نوشتن آن و دلایل برگزیدن رخشان بنی اعتماد صحبت می رود. سپس سینمای ایران و اهمیت آن، آغاز زندگی هنری و خانواده رخشان بین اعتماد به خلاصه مرور می شود و آنگاه با فیلم های این کاگردان پیش می رود.
گر چه "آلن برونه" در آغاز و در پایان کتاب می نویسد میخواسته "از یک زن ارزنده، دلاور و با استعداد بزرگداشت به عمل بیاورد که یکی از پرچم داران سینمای ایرانی و چهره مهم سینمای جهان به شمار می رود"، اما باز هم این پرسش به جا می ماند که چگونه به این سینماگر علاقمند شده و نه به دیگران؟
یکی از بخش های بسیار جالب کتاب، بدون شک بخشی است که به بهانه نام "مانی"، شخصیت فیلم "بانوی اردیبهشت"،

04:59

آلن برونه، فیلمساز و مستند ساز فرانسوی

"آلن برونه" نگاهی به تاریخچه مانی گری می اندازد و در پایان آن تکرار تاریخ را یاد آوری می کند. خط مشترک این تکرار نام "کارتر"، رئیس جمهوری آمریکا و "کارتر" کاهن بزرگ مزدائی است که 250 سال پس از میلاد مسیح میزیسته و همانگونه که کارتر "شاه" ایران را ، علیرغم قولی که داده بود، رها کرد، او نیز عامل بریده شدن سر "مانی" پیامبر بود. این کاهن به نوشته "آلن برونه" به پیروان ادیان دیگر هم رحمی نکرده است.
نکته دیگر مهم کتاب در این است که به شکل خلاصه ودر عین حال جامع دنیای سیاست، جنگ ایران و عراق و شمار سلاح هائی که در آن به کار گرفته شد، قاچاق مواد مخدر و معتادان و مقوله های دیگر را ارائه می کند و دیگر خواننده نیازی به انجام پژوهش های گسترده تر، در صورت کنجکاوی به وجود آمده، ندارد.
کتاب با فیلم "زیر پوست شهر" پایان می پذیرد که به مناسبت های دیکر هم از آن یاد می شود. "آلن برونه" این فیلم را نقطه اوج کار رخشان بنی اعتماد می داند که در ان هم شهر تهران و هم استفاده از شخصیت مادر، که در فیلم های رخشان بنی اعتماد از جای خاصی برخوردارند، گرد آورده شده اند. 

 
پیش از فرا رسیدن فستیوال "کن" نمایش فیلم های خوب فستیوالهای دیگر شتاب گرفته است . به این فیلم ها می بایست فیلمهای کارگردانانی را افزود که نامشان شماری را به سینما ها می کشاند.

"کیم کی دوک" با فیلم قوی خود "پیه تا" به پرده سینما ها بازگشت

کیم کی دوک، کارگردان بسیار خاص کره ای، که همواره در جشنواره های مهم دنیا شرکت داده می شد، اما علیرغم فیلم هائی با کیفیت بسیار بالا هیچ گاه جایزه مهمی از این جشنواره های دریافت نکرد، در شصت و نهمین جشنواره فیلم ونیز این طلسم را شکست و توانست  شیر طلایی این فستیوال را برای فیلم بسیار قوی و تلخ "پیه تا" به دست آورد که هم اکنون به روی پرده سینما ها ست. جایزه ای که شاید این فیلمساز افسرده کره ای را کمی از این حالت در آورد.
پيه‌تا فيلمي تند و واقع‌گرا پيرامون شرخر است كه از نوجواني از خانواده‌اش جدا شده و خبري از آنها ندارد. او با بی رحمی بسیار به شکار کارگران فقیری می رود که بدهکارند و  می بایست  با بهره فراوان بدهی خود را  پس بدهند وعلیرغم کار کشنده توانائی آن را ندارند. در آنجاست که شرخر وارد صحنه می شود و آنها را از لحاظ جسمی ناقص می کند تا با گرفتن حق بیمه بدهی خود را بدهند.
تا روزی زني مرموز و مسن وارد زندگی او مي‌شود و ادعا مي‌كند مادر اوست. زندگی این مرد تنها، بی احساس و خشن، دگرگون می گردد و علیرغم روابط خشنی که با آن زن پیدا می کند، در عین حال کم کم به محبت های عجیب او نیز خو می گیرد و تلاطمی در دورنش به وجود می آید. قدرت سینماگر در این است که نه تنها بر دردهای اجتماعی، فساد و قدرت پول انگشت می گذارد، بلکه این رابطه نه چندان متعارف را که گاه نیز دیدنش برای بیننده دشوار می شود، بدون هیچ گونه افراط و پندگوئی بیان می کند و در پایان انگشت اتهام به سوی جامعه پول زده دراز می کند که دیو ودد می سازد. او در عین حال در ها را نمی بندد و نشان می دهد که تا چه حد مهر و محبت می تواند حتا خشن ترین افراد را هم نرم کند.
نگاه سرد و تلخ کیم کی دوک به جهان و شکل پروراندن موضوعش از «پيه‌تا» فيلمي می سازدكه بيننده‌را از هر كشور و فرهنگي كه باشد تا آخرين لحظه‌به دنبال خود مي‌كشاند و حتي در برخي لحظات ازشدت نا آرامی روي صندلي‌هاي خود نيم‌خيز مي‌كند. از این روست که تصاویر آن مدتها در ذهن می ماند.
 گفتنی است که "کیم کی دوک" پس از گذراندن یک دوره افسردگی سه ساله بار دیگر با این فیلم به سینما بازمی گردد. او که در ۱۲ سال ۱۴ فیلم ساخته بود پس از یک اتفاق عجیب دست از فیلمسازی کشید و همچون قهرمان فیلم شاهکارش ـ بهار، تابستان، پاییز، زمستان و... دوباره بهار ـ سه سال را در کوهستان و در خانه ای بدون برق و آب زندگی کرد. حاصل آن فیلم شد به نام "آریرانگ" ، که در بخش "نوعی نگاه" جشنواره کن یال 2011 به نمایش در آمد و در آن "کیم کی دوک"  از شرایط اسفناک روحی خود در آن کلبه روستایی فیلم صحبت می کرد. افسردگی او از زمانی آغاز شد که هنرپیشه فیلمش "رویاها" به هنگام دار زدن ساختگی خود در فیلم نزدیک بود جان خود را از دست بدهد. این رخداد "کیم کی دوک" را به این تعمق واداشت که ساختن یک فیلم ایا ارزش این را دارد که کسی جان خود را از دست بدهد!!
او هم اکنون یکی از نمایدگان سينماي پر بار كره جنوبي است که افزون بر تولیدات پرشمار تلويزيوني‌ در سال‌هاي اخير، در همه فستیوالها حضور خوب و پررنگی دارد و همواره با سینمای چین، ژاپن و ایران در رقابت است.
شایسته گفتن است که نباید این کیم کی دوک را که روز 20 دسامبر 1960 به دنیا آمده با سینماگر هم نام اما کهن سال کره ای "کیم کی دوک" اشتباه کرد که او در ماه سپتامبر سال 1934 به دنیا آمد و با فیلم "یونگاری، غول ته دریاها" در سال 1967 در غرب شناخته شد.
 "کیم کی دوک" کهنسال که کار خود را در سال 1961 آغاز کرد و در سال 1977 از دنیای سینما کناره گرفت و 66 فیلم طی این سالها ساخت، یکی از کارگردانان سینمای نوین کره جنوبی به شمار می آید که درسالهای 60 آغاز شد. "کیم کی دوک" درآنها سالها به ژانر "ملودرام" می پرداخت. 

"زیبای خفته" افکار عمومی را بیدار نگه می دارد

مارکو بلوکیو، کارگردانی که همواره می خواهد اذهان عمومی را به کار وادارد، با فیلم "زیبای خفته" به پرده سینما ها آمد.
او این بار با الهام ازیک رویداد واقعی ، رابطه ایتالیائی ها با مذهب، تندروی مذهبی، دو دلی ها وبازیهای سیاسی را با برگزیدن موضوعی بحث برانگیز یعنی "اوتانازی" یا پایان دادن به زندگی افردای که دیگر امیدی به بهبودشان نیست، به فیلم می کشد.
فیلم ماجرای دختری به نام "الوئانا آنگلارو" را به تصویر می کشد که مدت 17 سال در کما بود و هنگامی که سرانجام پدرش تصمیم می گیرد به کار دستگاههائی که او را زنده نگه می داشتند پایان دهد، این تصمیم همه ایتالیا را به جوش و خروش واداشت که در برابر این پرسش قرار گرفته بود که آیا باید این زندگی ادامه یابد و یا باید گذاشت دختر بمیرد ؟
"مارکو بلوکیو" برای مطرح کردن این دو راهی از شخصیت های مختلف کمک می گیرد و شکافی که یک چنین معمائی در درون خانواده ها و جامعه به وجود آورد را با دقتی خاص، بازی خوب هنرپیشگان، دیالوگ های عمیق و تصاویر نزدیک زیبا نشان می دهد.
او در این راه یک سیاستمدار نزدیک به برولوسکونی را، که نقشش را "تونی سروییو"، هنرپیشه بی نظیر ایتالیائی ایفا می کند که ناچار است میان باور خود و فرمانبردای از خط حزبش یکی را برگزیند، ویک مادر هنرپیشه را، که دچار مالیخولیای مذهبی شده و "ایزابل هوپر"، هنرپیشه فرانسوی در نقش او ظاهر می شود، در بطن داستان قرار می دهد. بلوکیو اما نهاد های دیگر کشور از جمله پلیس، بیمارستان، پارلمان و طبیعتأ کلیسا را فراموش نمی کند.
در واقع در فیلم "مارکوبلوکیو" یک "زیبای خفته" وجود ندارد بلکه می بینیم همه کشور یک زیبای خفته است که در انتظار پرنسی به سرمی برد که با بوسه ای آن را از یوغ کلیسا و سیاستمداران فاسد که اخلاق را در صندوق خانه های خود زندانی کرده اند، رها کند.
"مارکو بلوکیو" که از سال 1965 با "مشت های بسته در جیب" کار خود را آغاز کرد تا امروز که 73 سال دارد هرگز از نشان دادن تضاد های کشورش باز نایستاده است. او در فیلم "زیبای خفته" با مهارت کامل از مرثیه گوئی و شعاری کردن موضوع پرهیز می کند و به عمق یکی از موضوعاتی می رود که شماری از جامعه ها را کماکان هیجان زده می کند و ما نمونه اش را درروزها و هفته های اخیر در فرانسه بر سر قانون ازدواج همجنس گرایان دیدیم که امروز نیز با تظاهرات مسیحیان افراطی در برابر پارلمان ادامه یافت.

"کوارتت" نخستین فیلم "داستین هوفمان"

داستین هافمن هنرپیشه خوب و بنام آمریکائی، پس از بازی در شاهکارهائی چون "مرد کوچک بزرگ"، "ماکادام کابوی"، "ماراتون من"، "کرامر علیه کرامر"و شماری دیگر ، سر انجام در 75 سالگی پشت دوربین رفت و نخستین فیلم خود را ساخت. این فیلم لطیف و تا حدی کودکانه که "کوارتت" نام دارد، در پانسیونی می گذرد که در آن خوانندگان اپرا و موزیسین های بازنشسته زندگی می کنند. از این رو تمام فیلم با موسیقی توأم است. و این موسیقی، به دلیل استفاده از ریتم خوب و استفاده به جا از آن، به جذبه فیلم می افزاید و آن را به گونه ای تبدیل به اپرا میکند. اپرائی که در آن شخصیت ها به زندگی گذشته و تلخی ها، خیانت ها، جدائی ها و لحظات دلپذیر آن باز می گردند.
ماجرا زمانی آغاز می شود که "جین"، یکی از خوانندگان مهم اپرا در گذشته که دیگر توانائی مالی ندارد، برای زیستن به این پانسیون می آید. سه خواننده پیشین دیگر اپرا که در گذشته با او اپراهای مهم را در بسیاری از صحنه ها اجرا کرده بودند هم در این پانسیون زندگی می کنند که یکی از آنها شوهر پیشین او "رجینالد" است که هنوز نتوانسته ماجرائی که درهمان آغاز ازدواج رخ داد را فراموش کند. در عین حال می بینیم که هزینه این خانه سالمندان توسط نیکوکاران ثروتمند و دوستدار موسیقی تأمین می شود و اداره کنندگان آن در تلاشند که با اجرای موفقیت آمیز کنسرت سالانه خود این بودجه را تمدید کنند.
غافل از این که "جین" هنوز در خود بزرگ بینی گذشته اش باقی مانده اما چون به خود، صدا و توانائی اش برای اجرای قطعه پیش بینی نشده اطمینان ندارد، به قهر و آشتی می پردازد.
سرانجام، همانگونه که حدس می زدیم، ماجرا به خوبی پایان می پذیرد. کارگردان نوپا هم موفق می شود بین دو آریای وردی و پوچینی، زندگی انسانهای مسن را به پرده بکشد و نشان دهد که حتا در 70-80 سالگی هم رقابت میان انسانها پایان نمی پذیرد و گر چه عقده خود بزرگ بینی این هنرمندان پیشین دست نخورده مانده ، عشقشان به موسیقی نیز به همان تازگی روز های نخست کارشان است.
فیلمی بی ادعا که بیننده را سبکبال می کند
گفتنی است که "داستین هافمن" در سالهای 70 کارگردانی فیلمی به نام "زمان مناسب" را آغاز کرد و خود نیز نقشی را در آن به عهده گرفت. اما چون در آن زمان اکران کنترل وجود نداشت و او ناچار بود به حرفهای تصویر بردار و یا مونتور گوش کند که با یکدیگر اختلاف سلیقه بسیار داشتند، این کار را رها کرد. بعد ها این فیلم توسط "اولو گراس بارد" ساخته شد و "داستین هافمن" خود نقش آفرینی در آن فیلم را یکی از بهترین بازیهای خود می داند.

 
محسن مخملباف و تیزر فستیوال سبز "سئول"

فستیوال فیلم سبز "سئول"، در کره جنوبی، خبر داد که محسن مخلمباف، کارگردان ایرانی تیزر امسال این فستیوال را خواهد ساخت که از روز 9 تا 16 مه در این شهر جریان خواهد داشت.
فستیوال نامبرده می نویسد "مخملباف" یکی از مهمترین چهره های موج نوی سینمای ایران است . او که در گذشته در جنبش های ضد دولتی شرکت داشت همواره از نزدیک به مسائل انسانی و اجتماعی درفیلم هایش پرداخته است. او که عنوان کارگردان آسیائی سال را در هشتمین برگزاری فسیتوال بوسان ربود، در عین حال در فیلم کوتاهی که "کیم دونگ هو"، رئیس افتخاری فستیوال به نام "ژوری" ساخت، به کوتاهی دیده شد.
این نخستین باری است که محسن مخملباف با فستیوال فیلم سبز "سئول" همکاری می کند. این کارگردان گفته است که می خواهد از ورای این تیزر هدف این فستیوال را که برای دهمین بار برگزار می شود بشناساند و بر زیبائی همجواری محیط زیست و انسانها تأکید ورزد.
در این تیزر که در کنفرانس مطبوعاتی روز 16 آوریل نشان داده خواهد شد، میثم، فرزند محسن مخملباف دیده خواهد شد.

صندوق سینمای آسیا برای سال 2013 کاندیدا می پذیرد

حال که از کره جنوبی سخن رفت، گفتنی است که "صندوق سینمای آسیا" یکی از شاخه های فستیوال بین المللی فیلم بوسان، اعلام کرد که فیلسازان جوان با استعداد می توانند هم اکنون طرح های تازه خود را برای گرفتن کمک های مالی به این صندوق بفرستند.
این کمک می تواند مراحل مختلف یک طرح را در بر گیرد. برای طرح هائی که در مرحله پیش تولید قرار دارند، بخش کمک به سناریوی این صندوق حدود 10.000 دلار برای سه طرح کره ای و پنج طرح آسیائی پیش بینی کرده است.
مهلت ارائه طرح های که در مرحله پس از تولید قرار دارند 20 آوریل و برای سناریو 10 ماه مه تعیین شده است .

Busan International Film Festival Asian Cinema Fund (ACF) coordinator
Tel: [phone]
E-mail: [e-mail] (Script Development Fund, Post-production Fund) / [e-mail] (Asian Network of Documentary Fund)
Address: 5th Floor, Seven Bldg., 13-21 Namsan-dong 3-ga, Jung-gu, Seoul 100-043, Korea
 
"شب در انولید" به موزه ارتش روشنائی می بخشد

برای دومین بار، موزه ارتش فرانسه، از روز 18 آوریل تا 7 مه، در حیاط خود برنامه "شب در انولید" را برگزار می کند که تماشاگران رابه قلب تاریخ فرانسه می برد.
این برنامه که سال گذشته با استقبال بی نظیری روبرو شد و بیش از 4000 نفر طی یک هفته به دیدار آن شتافتند، به هیچ برنامه دیگری شباهت ندارد چون از بازی نور وصدا ، نمایش فیلم ویا تآتر و یا بازسازی تاریخی در آن خبری نیست. بلکه نمایشی را دربر می گیرد که به کمک چندین تکنولوژی اجرا می شوند. 
"برونو سه ای یه" به کمک تکنولوژیهای تازه تصاویر و ویدئو های بزرگ را در 180 درجه به روی 250 متر روبنای ساختمان "هتل دز انولید" می اندازد. سپس روایت تاریخ در مورد بنائی که همه فکر می کنند آن رابه خوبی می شناسند آغاز می شود و دیوارها لب به سخن باز می کنند. این آرشیتکت که در گذشته چنین تجربه هائی را در کاخ "پاپ ها" ی شهر آوینیون و پل هوائی "می یو" انجام داده بود، چهار قرن حماسه را بدون اغراق در 35 دقیقه بیان می کند.
یک نمایش سه بعدی بسیار دیدنی و آموزنده.
www.lanuitauxinvalides.fr/

 

نخستین فستیوال موسیقی "جاز در سینما"

شمار سینماگرانی که از موسیقی جاز در فیلم هایشان استفاده کردند کم نیست. از "وودی آلن" گرفته تا "کلینت ایستوود"، "اسپایک لی"، "اسکورسیزه" و "کوپولا" ، همگی به گونه ای از این موسیقی چه با تهیه فیلمی بر پایه شخصیت های موسیقی جاز و چه با استفاده از جاز بهره گرفته اند.
از روز 12 تا 14 آوریل، سینما های زنجیره ای "ام کا 2" در پاریس شماری فیلم مهم دنیای سینما را دوباره به نمایش می گذارد که موسیقی شان را جاز تشکیل می داد و ازاین رو علاقمندان می توانند با خرید یک بلیط ، در سه سالن کوچه "لمبار" پاریس، محل کلوب های جاز، کنسرت گروههای جاز را که به اجرای موسیقی فیلم های برنامه ریزی شده می پردازند، دنبال کنند.
از "کوئینسی جونز"، ترومپت نواز بنام بزرگداشت به عمل می آید و 20 کنسرت نیز اجرا خواهد شد. 
در این فستیوال، ده (10) سیکل موضوعی، پیوند میان جاز وسینما را همراه با نمایش 60 فیلم از جمله "اسانسور برای چوبه دار"، "حول وحوش نیمه شب" و "برد"، نشان می دهد.