عبور از ارس

رود ارس، ۲۴ دی ۱۳۶۸ / ۱۴ ژانویه ۱۹۹۰ : در حالی که گروهی از مسلمانان شوروی در ساحل شمالی رودخانه نظاره می‌کنند، چهار آذری شوروی سوار بر کلک از رودخانه به سمت ایران عبور می‌کنند. از یک روز قبل، به خاطر درگیری‌های شدید بین ارمنی‌ها و آذری‌ها، ارتش سرخ وارد عمل شده اما یکی دو سال بیشتر به پایان عمر اتحاد جماهیر شوروی باقی نمانده است.

۰۱:۰۱

چهار نفر از رودخانه ارس عبور می‌کنند تا خود را به آذربایجان ایران برسانند - ژانویه ۱۹۹۰ AFP - -

عکس در نزدیکی پلدشت، در استان آذربایجان غربی گرفته شده است. هراس از جنگ و درگیری‌های قومی، مردم را واداشته تا به هرترتیب خود را به نقطۀ امنی برسانند. چهار نفری که به سختی در حال عبور از ارس دیده می‌شوند، از آذری‌های نخجوان هستند که به امید پیوستن به خویشاوندان ایرانی خود به آب زده‌اند.

در ساحل شمالی رودخانه، نخجوانی‌هایی که هنوز شهروندان شوروی محسوب می‌شوند، تماشاگرند. از یک طرف شوروی در حال فروپاشی است، از طرف دیگر، کمی دورتر، جنگ میان ارمنی و آذری ادامه دارد.

آینده‌‌ای نامعلوم و ترسناک مردم را سرگردان کرده است. هر آذری یا ارمنی تلاش می‌کند خود را به هم‌قومی‌هایش، به ساحل امنی برساند.

یک روز بعد از این عکس، میخائیل گورباچف برای آرام کردن اوضاع یازده هزار نیروی شوروی را به منطقه اعزام می‌کند.

شش روز بعد نخجوان اعلام استقلال می‌کند.

کمتر از دوسال بعد اتحاد جماهیر شوروی نفس آخر را می‌کشد.